„Łańcuchy majątkowe oparte na podatkach: wielokrotne studium przypadku unikania podatków w fińskim sektorze wydobywczym”
Lauri Finéra , Matti Ylönenb; Uniwersytet Helsiński, Wydział Prawa;
Critical Perspectives on Accounting
2017, Tom 48, s. 53-81
Streszczenie:
Niniejszy artykuł stanowi wkład w ostatnie dyskusje na temat unikania podatków przez przedsiębiorstwa i globalnych łańcuchów majątkowych. Opierając się na wielu studiach przypadków, przedstawiamy kluczowe strategie przyjęte przez fińskie firmy wydobywcze, które dążą do zmniejszenia obciążeń podatkowych. Po sprawdzeniu rachunków firm wydobywających rudy metali w Finlandii przedstawiamy dogłębną analizę ustaleń dotyczących unikania podatków w trzech z tych kopalń. Kopalnie były obsługiwane przez dwa kanadyjskie przedsiębiorstwa, które korzystały z siedmiu różnych rozwiązań w zakresie unikania podatków. Podejście oparte na wielu studiach przypadków przyjęte w tym dokumencie jest pomocne w opracowaniu zarówno ilościowych, jak i jakościowych badań unikania podatków, ponieważ nasze ustalenia wskazują na poważne niedociągnięcia zestawów danych powszechnie stosowanych w dominujących badaniach ilościowych unikania podatków. Nasze podejście jakościowe pomaga rozwiązać niektóre ograniczenia nałożone na badaczy podatkowych w wyniku znacznej tajemnicy związanej z kwestiami podatkowymi. W szczególności twierdzimy, że istniejące badania dotyczące unikania podatków zbytnio koncentrowały się na ustawowych stawkach podatku dochodowego od osób prawnych, chociaż dzisiaj minimalizacja podatków opiera się głównie na konkretnych zachętach podatkowych i innych lukach w przepisach podatkowych. Twierdzimy, że opisywane przez nas ustalenia odzwierciedlają szersze zjawisko, w którym międzynarodowe przedsiębiorstwa wywierają władzę społeczną powszechnie kojarzoną z suwerennymi państwami. Przekraczając dyscyplinarne granice rachunkowości, ekonomii politycznej i prawa podatkowego, przyczyniamy się również do powstającego programu badań globalnych łańcuchów majątkowych. Wzywamy do zwrócenia większej uwagi na przecięcia między prawem rachunkowym a podatkowym, aby zrozumieć, w jaki sposób przedsiębiorstwa mogą oddzielić swoje łańcuchy wartości od przepływów majątkowych wewnątrz firmy.
Wstęp
System cen jest podobny do systemu słów lub systemu liczb. Słowa, ceny i liczby są symboliczne i nierzeczywiste. Są to znaki i symbole potrzebne do działania reguł pracy. . . . Słowa są zwodnicze, jeśli nie przekazują zamierzonego znaczenia; liczby są kłamcami, jeśli nie wskazują rzeczywistych ilości; ceny są zawyżane lub deflowane, jeżeli nie odzwierciedlają kursu rzeczywistej wartości.
– John C. Commons, Legalne podstawy kapitalizmu, 1957 [1924]: 9
Unikanie podatków od przedsiębiorstw to nowy temat akademicki (np. Dallyn, w prasie; Jenkins i Newell, 2013: 381; Sikka i Willmott, 2010; Sikka, w prasie). 1 Podatki od dawna są marginalizowane w politologii, prawie i kwestiach społecznych zasady i nie otrzymał „intelektualnej uwagi, na jaką zasługuje od księgowych” (Boden, Killian, Mulligan i Oats, 2010: 541–544). Ta niejasność stopniowo się zmieniała. Unikanie podatków zyskało coraz większą uwagę w środowisku akademickim, między organizacjami międzyrządowymi i pozarządowymi oraz mediami (na przykład Oxfam, 2016). Polityka podatkowa nie jest już izolowaną enklawą przedsiębiorstw; są one omawiane „w sali konferencyjnej” (KPMG, 2005). Napięcia te doprowadziły do wezwania do zbadania „cen transferowych w szerszym kontekście społecznym, politycznym i organizacyjnym” w celu zrozumienia, w jaki sposób techniki księgowe ponownie przydzielają bogactwo (Sikka i Willmott, 2010: 353).
Łatwiej to jednak powiedzieć niż zrobić. Graham i Tucker (2006: 2, 22) zauważają, że „informacje o ulgach podatkowych są niezwykle trudne do znalezienia”, sugerując, że uczeni powinni „twórczo unikać tego braku informacji”, aby lepiej zrozumieć ulgi podatkowe (Lisowsky, 2010). Hanlon i Heitzman (2010: 157) również sugerują użycie „innych” źródeł danych. Odpowiadamy na te wezwania, dostarczając liczne studium przypadku (Yin, 2003) planowania podatkowego przemysłu wydobywczego. Zdając sobie sprawę, że przedsiębiorstwa w większości głównych krajów wydobywczych nie są zobowiązane do ujawniania rachunków finansowych swoich spółek zależnych, zwróciliśmy naszą uwagę na unikanie podatków związane z cienką kapitalizacją w kraju bogatym w wydobycie, w którym dostępne były lokalne rachunki finansowe – Finlandia. Fiński przemysł wydobywczy znacznie się rozwinął w ostatnim dziesięcioleciu, ale nadal ma rozsądną wielkość do analizy dla całej branży (patrz sekcja 3.2). Ponadto Finlandia jest członkiem UE i OECD, a jej system opodatkowania dochodów osób prawnych jest podobny do większości krajów (zob. Sekcja 3.2). W związku z tym ustalenia można wykorzystać do ogólnej oceny braków globalnego systemu podatkowego. Co więcej, nasza analiza trzech różnych struktur cienkiej kapitalizacji może być użyteczna nie tylko w zrozumieniu szczegółowych zasad potrzebnych do ich rozwiązania, ale również w zilustrowaniu podstawowych problemów w obecnym międzynarodowym systemie opodatkowania osób prawnych.
Literatura na temat unikania podatków przez przedsiębiorstwa zazwyczaj opierała się na dwóch kategoriach: cen transferowych wewnątrz przedsiębiorstwa i cienkiej kapitalizacji (np. Becker, Fuest i Riedel, 2012). Te kategorie są czasami uzupełniane przez trzecią kategorię unikania podatków związanych z prawami własności intelektualnej (IPR) (np. Corrick, 2016; Dischinger i Riedel, 2011). Spośród nich cienką kapitalizację zwykle rozumie się jako praktykę polegającą na tym, że spółki zależne z siedzibą w krajach o niskim opodatkowaniu udzielają pożyczek spółkom zależnym w krajach o wysokim opodatkowaniu, w których koszty odsetek podlegają odliczeniu od podatku (Becker i in., 2012; Buettner i Wamser, 2007; Bartelsman I Beetsma, 2003; Clausing, 2003; Desai, Foley i Hines, 2005). Z powodów omówionych później, w większości międzynarodowe korporacje mogą wybrać swoją strukturę kapitałową w każdym kraju niezależnie od potrzeb w zakresie finansowania zewnętrznego poszczególnych inwestycji (Ting, 2014). Ponadto unikanie podatków związane z PWI jest zwykle omawiane w kontekście patentów, praw autorskich i innych produktów gospodarki opartej na wiedzy (np. Dischinger i Riedel, 2011). Kontrastujemy te uogólnienia, analizując siedem różnych rodzajów ustaleń dotyczących unikania podatków, które odkryliśmy w naszych studiach przypadków. Oprócz cienkiej kapitalizacji omawiamy także inne ustalenia, takie jak zastosowanie niematerialnych koncesji wydobywczych w planowaniu podatkowym. To jest pierwszy wkład tego artykułu.
Po drugie, i odnosząc się do poprzedniego punktu, twierdzimy, że lepsze zrozumienie przepływów pieniężnych i uzgodnień dotyczących przenoszenia zysków może być pomocne w opracowaniu metodologii badawczych, które oceniają skutki unikania podatków przez przedsiębiorstwa. Od połowy lat 90. pojawiły się luki w badaniach statystycznych koncentrujących się na czynnikach i czynnikach związanych z planowaniem podatków od przedsiębiorstw. W oparciu o ustalenia z naszych analiz przypadków utrzymujemy, że wiele podejść i zmiennych zwykle stosowanych w badaniach ekonometrycznych dotyczących unikania podatków od osób prawnych jest zbyt prostych. Na przykład ustawowe stawki podatku dochodowego od osób prawnych – bardzo częsta zmienna w badaniach statystycznych dotyczących unikania podatków od osób prawnych – odgrywają bardzo małą rolę w naszych studiach przypadków. Trybunał ustalił, że niskie stawki podatkowe wynikają głównie z określonych zachęt podatkowych i wątpliwych interpretacji podatkowych z góry, podczas gdy ustawowe stawki podatkowe odgrywają jedynie minimalną rolę. Umowy podatkowe LuxLeaks (Marian, 2016a) i wiele znanych przypadków omawianych w mediach związanych z amerykańskimi korporacjami technologicznymi, takimi jak Apple, wcześniej podkreślały to zjawisko (Komisja Europejska, 2016a; Vleggeert, 2016). Wielu naukowców i OECD (2015a) zauważyło również, że dane wykorzystane w ilościowych badaniach dotyczących unikania podatków są słabe, co poważnie wpływa na ich wykorzystanie w analizie unikania podatków. Jesteśmy w stanie rozwiązać ten problem, korzystając z wielu źródeł danych i wykazujemy, że bazy danych wykorzystywane w badaniach ekonometrycznych nie obejmują odkrytych przez nas struktur unikania podatków. Niedociągnięcia w ilościowych badaniach dotyczących unikania podatków omawiamy szerzej w rozdziale 2.1.
Po trzecie, czerpiąc z tradycji ekonomii ewolucyjnej, a także ze współczesnych badań nad globalną ekonomią polityczną, utrzymujemy, że duży handel światowy ma niewiele wspólnego z mechanizmami rynkowymi, ponieważ ceny są planowane w siedzibie głównej firmy (Ylönen i Teivainen, 2015). Dominujące podejście ilościowe w badaniach podatkowych oferuje niewiele narzędzi do analizy tego zjawiska, ponieważ działa ono na zagregowanym poziomie statystycznym, tym samym kształtując to zjawisko w sposób, który zapewnia niewiele informacji na temat specyfiki polityki unikania podatków. Krytykujemy niektóre przyjęte za oczywiste założenia istniejących badań (Golden-Bibble i Locke, 2007: 6) i przedstawiamy sugestie dotyczące ulepszenia ich metodologii badawczych. Wnosząc wkład do powstającej literatury na temat łańcuchów majątkowych, twierdzimy, że sztuczne mechanizmy planowania cen przedsiębiorstw działają na dwóch filarach międzynarodowego systemu podatkowego, a mianowicie na doktrynie odrębnego podmiotu i zasadzie ceny rynkowej. Zgodnie z tymi zasadami poszczególne firmy należące do tej samej grupy ponoszą odrębną odpowiedzialność za swoje podatki i wykorzystanie cen rynkowych we wzajemnych transakcjach. Odrębna doktryna podmiotowa nie tylko ułatwia ustalenia dotyczące unikania podatków (Eden i Kudrle, 2005), ale jest także kluczową koncepcją w zrozumieniu zerwania między tworzeniem wartości a miejscami produkcji (Ting, 2014: 71). Odrębne podmioty są fikcyjne w świecie, w którym przedsiębiorstwa planują swoją działalność jako pojedynczą jednostkę ekonomiczną (Biondi, 2013; Biondi, Canziani i Kirat, 2007; Graham, 2003). Ułatwia to tworzenie sztucznego bogactwa w miejscach, które przyciągają międzynarodowe przedsiębiorstwa dzięki zachętom podatkowym (Palan, 2002).
Ten multidyscyplinarny artykuł odpowiada również na wezwanie O’Dwyer i Unerman (2014: 1227) w celu lepszej integracji „teoretycznych ram pochodzących z wielu dyscyplin”. Pozostała część tego artykułu przebiega następująco. W następnej sekcji dokonamy przeglądu kluczowej literatury na temat unikania podatków i globalnych łańcuchów majątkowych. W części 3 przedstawiamy zasady opodatkowania górnictwa oraz cechy fińskiego przemysłu wydobycia rud metali i jego regulacje. Sekcja 4 opisuje nasze materiały badawcze i metodologię, a sekcja 5 poświęcona jest studiom przypadków. Przedostatnia sekcja omawia studia przypadków w świetle pytań postawionych w tym wstępie. Na zakończenie omawiamy implikacje tego badania w kontekście szerszych zmian w opodatkowaniu osób prawnych.
Przegląd wcześniejszych badań:
2.1 Badania ilościowe i jakościowe dotyczące unikania podatków
Wpływ unikania podatków był głównie badany ilościowo metodami ekonometrycznymi. Badania ilościowe rozpoczęto od badania Hinesa i Rice’a (1994), którzy wyodrębnili przenoszenie zysków z rzeczywistych zysków ekonomicznych i przeanalizowali „półelastyczność zgłoszonego dochodu w odniesieniu do różnicy stawek podatkowych między krajami”. Brak publicznie dostępnych danych wpływa na rodzaj stosowanych metod. Zdecydowana większość badań europejskich i globalnych opiera się na danych finansowych. W Stanach Zjednoczonych badacze wykorzystali również poufne dane zgromadzone przez Biuro Analiz Ekonomicznych Stanów Zjednoczonych (BEA) z wielonarodowych przedsiębiorstw z siedzibą w USA (OECD, 2015a: 33). W bazach danych występują poważne braki, które omówiono w dalszej części tego rozdziału. OECD (2015a: 17) również skrytykowało ekonometryczne badania dotyczące unikania podatków w przypadku braku oddzielenia rzeczywistych skutków ekonomicznych.
Najpoważniejszym brakiem w bazie danych Orbis jest to, że zawiera informacje tylko z bardzo niewielu krajów. Baza danych nie jest wyczerpująca, ponieważ opiera się na publicznie dostępnych sprawozdaniach finansowych. Są one ogólnie dostępne tylko w kilku innych krajach. Brak dokładnych informacji z rajów podatkowych i krajów takich jak Luksemburg i Szwajcaria. Brak danych zwiększa ryzyko, że badania te nie zilustrują prawdziwej skali i wpływu unikania podatków. Autorzy twierdzą, że wypełniają tę lukę przy pomocy oryginalnych sprawozdań finansowymi, które zawierają informacje o przepływach pieniężnych (patrz sekcja 4).
Baza danych BEA w USA nie ma podobnego braku informacji, jednak jest ograniczona, ponieważ zawiera informacje jedyni o przedsiębiorstwach międzynarodowych, których siedziba jest na terenie Stanach Zjednoczonych. To wyklucza większość globalnie działających przedsiębiorstw. Ponadto uogólnienie badań w oparciu o dane z BEA byłoby niekompletne, ponieważ USA ma unikalny w skali światowej system podatkowy. Praktycznie wszystkie inne kraje rozwinięte mają terytorialny system podatkowy; tj. opodatkowują tylko zyski wygenerowane w ramach ich jurysdykcji.
Kolejną wadą poprzednich badań ilościowych jest skupienie się na ustawowych stawkach podatku od osób prawnych. Ze względu na brak danych, wiele badań porównuje zyski przed opodatkowaniem stawkami ustawowymi. Co więcej, publicznie dostępne informacje w sprawozdaniach finansowych, zawarte w bazie danych Orbis, często nie uwzględniają informacji na temat kosztów podatkowych, a zatem wymagają dalszej interpretacji. Dochód podlegający opodatkowaniu często różni się od zysków przed opodatkowaniem prezentowanych w Orbis z innych powodów niż unikanie podatku. Na przykład dywidendy wewnątrz grupowe ujmowane w zyskach są zwykle całkowicie lub częściowo zwolnione z podatku. (patrz punkt 6.5).
W związku z faktem, że Orbis nie zawiera wyraźnych informacji na temat rezydencji podatkowej, badania statystyczne zasadniczo zakładają, że formalne jurysdykcja rejestracyjna jest także jurysdykcją miejsca zamieszkania do celów podatkowych. Jednak opieranie się na tym domniemaniu mogłoby znacznie zniekształcać dane, ponieważ jurysdykcja podatkowa różni się od jurysdykcji rejestrowej, szczególnie w przypadkach unikania podatków. (Przykład spółek amerykańskich na terenie Irlandii).
W kilku wcześniejszych analizach przypadków unikania podatków wykorzystano materiały z przesłuchań publicznych, decyzje sądów, raporty z badań organizacji pozarządowych, dane publicznego rachunku finansowego, oraz informacje uzyskane bezpośrednio od przedsiębiorstwa. Badania te sugerują, że podejście jakościowe może pomóc w zrozumieniu struktury unikania podatków i ich podstawowe przyczyny. Studia przypadków podkreślają również braki w podejściu ilościowym z wykorzystaniem danych zagregowanych z bazy danych rachunków finansowych, ponieważ nie zawierają informacji o wykrytych głośnych sprawach dotyczących unikania podatków. Studia przypadków dostarczają bogatego źródła dowodów na temat ustaleń dotyczących BEPS. Jednak ich niewielka liczba i charakter przypadkowy ogranicza ich użyteczność do szerszej analizy. Systematyczne i wielopłaszczyznowa podejście badawcze autorów, opisane w części 4 znacznie poprawia wyniki badań.
2.2 Od łańcuchów wartości po łańcuchy bogactwa
Dominujące badania ilościowe dotyczące unikania podatków od przedsiębiorstw wykazały rażącą lukę między miejscami gdzie przedsiębiorstwa księgują swoje zyski i gdzie tworzona jest faktyczna wartość. Potrzebne są jednak inne narzędzia do oceny tego czy ta rozbieżność ma wpływ na równowagę sił między przedsiębiorstwami międzynarodowymi, a państwami.
Program badań globalnego łańcucha wartości znany z prac Immanuela Wallersteina i jego współpracowników (Hopkins i Wallerstein, 1977), zostały później przekształcone w nowy program badawczy pod tytułem globalne łańcuchy towarowe (Gereffi i Korzeniewicz, 1994). W rezultacie zaowocowało to szeroką gamą badań empirycznych dotyczących wewnątrzfirmowych i międzyfirmowych łańcuchów wartości. Uświadomiono sobie, że podejście peryferyjne nie było wystarczające do opisania zglobalizowanej gospodarki, gdzie przedsiębiorstwa międzynarodowe, są w stanie zlecić większość działań (wcześniej przeprowadzonych w swoim obrębie) w prawie każdym miejscu na świecie. Ramy Wallersteina opierały się na kapitalistycznej światowej gospodarce, jaka istniała przez około 500 lat, przed globalizacją gospodarczą, która radykalnie zmieniła gospodarkę w ciągu ostatnich kilku dekad. Niedawne badania nad finansjeryzacją i gospodarką offshore (Palan, 2002) udowodniły, że same trudno jest wyjaśnić, gdzie i z jakich powodów księgowane są zyski z działalności międzynarodowej.
Łańcuchy finansowe w obrębie przedsiębiorstw międzynarodowych są pod wieloma względami fikcyjne, ponieważ ceny transferowe są ustalane metodami nie stosowanymi na warunkach rynkowych, gdzie ceny są zasadniczo oparte na podaży, popycie i negocjacjach. Nieliczna literatura krytyczna na temat zasad cen rynkowych, zwykle omawia nadużycia w kontekście niewłaściwie wycenianego handlu usługami i towarami w przedsiębiorstwach. Jednak ta sama zasada dotyczy również interesów wewnątrz grupy. Brak odpowiednich regulacji wzmacnia autonomię międzynarodowych przedsiębiorstw.
Globalnych łańcuchów bogactwa nie można w pełni przeanalizować i zrozumieć bez dogłębnych badań na poziomie firmy. Studium przypadku i podejście, które zastosowano w tym artykule, pozwala na szczegółową analizę niuansów planowania podatkowego powszechnie stosowanego w międzynarodowych przedsiębiorstwach. Całość pomaga zrozumieć, w jaki sposób przedsiębiorstwa międzynarodowe mogą lobbować i utrzymywać ustawodawstwo, które ułatwia im unikanie podatków, nawet w krajach wysoko rozwiniętych takich jak Finlandia.
Opodatkowanie górnictwa i górnictwo rud metali w Finlandii
3.1 Opodatkowanie przemysłu wydobywczego: koncepcje, zmiany i wyzwania
Górnictwo to szczególna branża. Niektóre z głównych cech wyróżnionych w badaniach to skończone pokłady i nieruchomy charakter rud, główne skutki środowiskowe i społeczne oraz zagrożenia związane z ich wydobyciem. Zasoby mineralne są zwykle uważane za część bogactwa narodowego, a prawa do zasobów należą do państwa. Czynniki te przypisują wagę żądaniom dotyczącym „czynszu” od przedsiębiorstw górniczych. Czynsz stanowi rekompensatę dla jurysdykcji lokalizacji kopalni i zwykle jest naliczany w formie podatku. Polityka górnicza zazwyczaj ma na celu zarządzanie eksploatacją zasobów wydobywczych na rzecz zaangażowane społeczności, maksymalizując przychody w długim okresie. Należy również uwzględnić inne cele, takie jak stabilność dochodów, równość między podatnikami oraz przejrzystość i wydajność administracyjną.
Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) jest płacony tylko z zysków podlegających opodatkowaniu; dlatego nie jest to odpowiednie narzędzie do pobierania czynszów od przedsiębiorstwa górniczych. W związku z tym istnieje mnóstwo podatków związanych z wydobywaniem. Eksploracja i wydobycie są ryzykowne, ale mogą również przynieść wysokie korzyści. Aby były intratne, obowiązujące podatki muszą być wystarczająco niskie, aby umożliwić początkowo wysokie koszty inwestycyjne i poszukiwawcze. Jednak czynsze powinny być wystarczająco wysokie, aby zrekompensować prawo do eksploatacji zasobów krajowych i potencjalne szkody. W rezultacie większość krajów uciekły się do zwykłego CIT uzupełnionego systemem opłat licencyjnych. Rządy często łączą instrumenty, aby osiągnąć równowagę między efektywnością ekonomiczną, a skutecznością w zwiększaniu dochodów.
Wczesne systemy opłat licencyjnych były zazwyczaj oparte na wielkości produkcji. Jednak od lat 50. XX wieku zyskała popularność wartość oparta na lojalności (według wartości), ponieważ tantiemy oparte na produkcji mogą przechylić ścieżkę produkcji poprzez zmniejszenie wartości początkowej wyniku. Honoraria za wydobycie są zwykle oparte na projektach. A kilka krajów dąży do zabezpieczenia dochodów z CIT z branży zasobów naturalnych, w sposób który zabrania kompensowania zysków z jednej kopalni stratami z innej, należącej do tego samego przedsiębiorstwa. Oprócz CIT i ad valorem, powszechne są również systemy opłat licencyjnych, domniemane podatki dochodowe, podatki od dzierżawy zasobów i podatki od nieruchomości, a także inne podatki takie jak podatek od wartości dodanej oraz cła przywozowe i wywozowe.
3.2 Fiński przemysł wydobywczy i jego regulacje
Finlandia ma wyjątkowo długą historię przemysłu wydobywczego, ponieważ pierwsze kopalnie powstały w XVI wieku. Od tego czasu wydobyto minerały z ponad 1000 miejsc wydobywczych. Po fali nowych kopalń w dziesięcioleciach powojennych, znaczenie przemysłu wydobywczego spadło w latach 80. W następnej dekadzie kształcenie górnicze było rzadsze. Następnie rozwój techniczny i boom cenowy towarów we wczesnych lata 2000, doprowadziły do ożywienia poszukiwań i otwarcia 10 nowych kopalń rud metali. Pod koniec 2013 r. istniało 12 działających kopalni rud metali. Ponadto wydobywano inne minerały, w 34 kopalniach. Całkowity obrót branży wyniósł w 2013 r. około 1,5 mld Euro, z czego kopalnie rudy metali stanowiły 1,1 miliarda euro. Kopalnie zatrudniały bezpośrednio około 3000 osób oraz około 27 000 zatrudnionych pośrednio. Niezależnie od PKB udział przemysłu wydobywczego w Finlandii oszacowano na zaledwie 0,3% w 2014 r. (Official Statistics of Finland, 2016). Za spraw spadajczch cen rynkowzch, w 2014 r. zamknięto sześć kopalń. Na początku 2016 roku tam nie było żadnych oczekujących projektów kopalni. Inwestycje w eksploracje kopalni spadła z 90 milionów (2012) do zaledwie 40 milionów euro w 2014 i oczekuje się, że ten trend spadkowy utrzyma się. Finlandia rozpoczęła przegląd swojego ustawodawstwa dotyczącego górnictwa w 2009 roku. We wniosku rządu krótko omówiono różne opłaty licencyjne za wydobycie. Pomysł wprowadzenia określonych podatków wydobywczych został jednak porzucony. Nowa ustawa o górnictwie (621/2011) weszła w życie w 2011 r. W większości przypadków zezwalała na poszukiwania bez pozwolenia i przyznała odkrywca wyłączne prawo do eksploatacji złóż. Wymagane pozwolenia na poszukiwania są stosunkowo tanie i mają na celu pokrycie tylko bezpośrednie koszty władz. Ponadto, podczas gdy w przeszłości odszkodowanie było do negocjacji, firma górnicza musi teraz rekompensować właścicielowi ziemi 0,15% wartości wydobytych minerałów rocznie. National Geological Survey of Finland (GTK) również brał udział w badaniach. Fiński rząd sprzedaje prawa do stron kopalni odkrytych przez GTK. W co najmniej jednym przypadku sprzedaż doprowadziła do zawarcia umowy licencyjnej (patrz punkt 5.3). Te tantiemy nie są podatkami, ponieważ są oparte na umowach. Według fińskiego budżetu państwa, oczekuje się, że łączna kwota w 2015 r. za tantiemy wyniesie 3 miliony euro, co stanowi mniej niż połowę wartości wszystkich wydobywanych rud w Finlandii.
Ogólnie rzecz biorąc, struktura fińskiego systemu podatku od osób prawnych jest podobna do większości krajów rozwiniętych, a Finlandia nie uczestniczy w szkodliwej konkurencji podatkowej, która przyciągałaby przenoszenie zysków z zagranicy. Przedsiębiorstwa wydobywcze płacą ustawowy podatek CIT za swoje dochody do opodatkowania. W 2014 r. stawka podatku została obniżona z 24,5 do 20%, czyli stosunkowo nisko. Jednsk wciąż znacznie wyżej niż efektywne stawki podatkowe w krajach zaangażowanych w szkodliwą konkurencję podatkową. Konkurencja podatkowa w krajach rozwiniętych ma zwykle formę specjalnych zachęt podatkowych lub interpretacji podatkowych, które zapewniają niską efektywną stawkę podatkową dla zysków generowanych na przykład przez odsetki wewnątrz grupy lub własność intelektualną. Nasze przypadki pokazują, że nawet przy stosunkowo konkurencyjnej ustawowej stawce CIT zyski są przenoszone z Finlandii do specjalnego stref raju podatkowego na Barbadosie i Luksemburgu.
Podobnie jak w innych krajach OECD, wszystkie transakcje wewnątrz grupy w Finlandii powinny być zawierane na warunkach rynkowych i w ramach OECD. Wytyczne w sprawie cen transferowych służą do interpretacji zasady ceny rynkowej (fińska administracja podatkowa, 2009 r., Ustawa o wycenie) Procedura, 1558/1995, x31). Istnieje jednak kilka wyjątków od ogólnej zasady, które ułatwiają unikanie podatków. 1562/5000 Zgodnie z orzecznictwem (KHO: 2014: 119) ogólna zasada przeciwdziałania unikaniu opodatkowania (ustawa o procedurze oceny, x28) stanowi jedyną podstawa prawna dla władz, aby ponownie sklasyfikować oprocentowane pożyczki jako kapitał własny, co znacznie ogranicza możliwości zmiana charakterystyki odsetek podlegających odliczeniu na podatek jako dywidend, których nie można odliczyć. Z tego powodu jest mało prawdopodobne, aby fińskie organy podatkowe zakwestionowały ustalenia dotyczące cienkiej kapitalizacji opisane w tym artykule. (Cienka kapitalizacja oznacza, że przedsiębiorstwo posiada dług przekraczający zasoby). Fiński system ulg grupowych umożliwia także wkłady grupowe za granicę, które umożliwiają lokalnym spółkom zależnym i stałym zakładom kompensowanie zysków i straty (wkłady między ustawą o spółkach stowarzyszonych, 21.11.1986 / 825).
Autorzy pokazują, w jaki sposób umożliwia to tworzyć ogromne odsetki podlegające odliczeniu od podatku, niezwiązane z żadnymi rzeczywistymi inwestycjami (patrz sekcje 5.2 i 5.3). Przedsiębiorstwa wydobywcze są również w stanie zrównoważyć swoje zyski z wydobycia stratami z innej działalności (patrz sekcje 5.2–5.4). Straty mogą zostać przeniesione na okres następnych dziesięciu lat (ustawa o podatku dochodowym, 30.12.1992 / 1535, sekcja V), która pozwala na odroczone oszczędności podatkowe wynikające z nadmiernych kosztów odsetkowych w początkowej fazie kopalni, kiedy działalność generalnie przynosi straty i nie ma podatku od zysków (patrz Sekcja 5.2). Z pewnymi ograniczeniami firmy mogą wykorzystać poprzednie straty po fuzjach i przejęciach (patrz punkt 5.4). Podatek uiszczony za granicą nie podlega podatkowi u źródła i ogólnie wszystkie płatności wewnątrz grupy na rzecz innych krajów UE są zwolnione z podatku u źródła (patrz dyrektywy 2011/96 / UE i 2003/49 / WE).
Brak podatku potrącanego u źródła od odsetek pozwala na pełne wykorzystanie odliczeń podatku od odsetek w strukturach o małej kapitalizacji. Zwolnienie z podatku dywidend wewnątrzgrupowych w UE umożliwia wykorzystanie spółek holdingowych zarejestrowanych w UE w celu uniknięcia fińskiego podatku potrącanego u źródła od płatności na rzecz państw trzecich. Wszystkie trzy przedsiębiorstwa wykorzystały szwedzkie spółki holdingowe, aby uniknąć fińskiego podatku potrącanego u źródła (sekcje 5.2–5.4). Zgodnie z umowami podatkowymi zawartymi przez Finlandię z najbardziej rozwiniętymi państwami trzecimi podatek u źródła od dywidend wypłacanych bezpośrednio poza UE wynosi zwykle pięć procent (fińska administracja podatkowa, 2014b).
Większość krajów ogranicza transgraniczne unikanie podatków dzięki szczegółowym regulacjom, takim jak zasady CFC, zasady cienkiej kapitalizacji i ogólna zasada przeciwdziałania unikaniu opodatkowania (GAAR). W Finlandii obowiązują przepisy GAAR i CFC, ale orzecznictwo UE ogranicza ich stosowanie do nisko opodatkowanych spółek zależnych zarejestrowanych na obszarze UE. Rząd wprowadził także nową zasadę ograniczającą odliczenia odsetek w ramach grupy (ustawa o podatku od działalności gospodarczej x18a). Pomimo proporcjonalnego zasięgu, badanie zlecone przez Komisję Europejską wskazało 12 luk w fińskich przepisach podatkowych, które ułatwiają unikanie podatków (Komisja Europejska, 2016b). Nasze studia przypadków w części 5 pokazują, w jaki sposób wykorzystuje się te luki w powiązaniu z systemami podatkowymi innych krajów (patrz również np. Altshuler i Grubert, 2005; Killian, 2006).
- Metodologia badań i wybór przedsiębiorstw
W przeciwieństwie do głównego podejścia ilościowego opisanego w sekcji 2.1, połączyliśmy analizę rachunków finansowych obejmującą całą branżę wraz z wieloma analizami przypadków przedsiębiorstw wielonarodowych, które były szczególnie interesujące w świetle naszych pytań badawczych. Podejście jakościowe jest przydatne do lepszego zrozumienia złożonych zjawisk społecznych, takich jak planowanie podatkowe, oraz do umożliwienia dostępu do nieznanych wcześniej obserwacji (Yin, 2003). Co więcej, podejście oparte na analizie wielu przypadków pozwala uwypuklić czynniki społeczne i prawne stojące za łańcuchami majątkowymi opartymi na podatkach w sposób, który nie byłby możliwy przy zastosowaniu metod ilościowych. Główną ideą metody wielokrotnego studium przypadku jest ciągłe porównywanie teorii z wynikami badań wynikającymi z przypadków.
Nasze podejście różni się od poprzednich analiz przypadków (zob. Sekcja 2.1), ponieważ wybraliśmy wiele przedsiębiorstw w oparciu o systematyczne badania w całej branży zamiast analizować tylko jedno przedsiębiorstwo w oparciu o wcześniejsze relacje medialne lub zapytania publiczne, które ujawniły struktury unikania podatków (Ting , 2014; Ylönen i Laine, 2015). Materiał składał się z liczbowych rachunków finansowych zarówno na poziomie skonsolidowanym, jak i zależnym, i uzupełniliśmy je informacjami z raportów rocznych. Nasze podejście obejmujące całą branżę wraz z trzema krytycznymi i odkrywczymi przypadkami (Yin, 2003: 42) dostarcza uogólnionych informacji (Yin, 2003: 53–54) na temat trudności, jakie napotyka Finlandia w opodatkowaniu przedsiębiorstw sektora wydobywczego w tym sensie, że „jeśli zdarza się tam, stanie się wszędzie ”(Patton, 1990: 174). W ten sposób otwieramy nowe możliwości jakościowego uogólnienia, na które zbyt mało uwagi poświęcono badaniom księgowym.
Dostępność sprawozdań finansowych lokalnych spółek zależnych w większości krajów europejskich, a także dochodów podlegających opodatkowaniu i podatków płaconych w Finlandii stanowiła punkt wyjścia do systematycznego wyboru studiów przypadku. Po pierwsze, pozyskaliśmy publicznie dostępne dane finansowe za lata 2011–2013 od wszystkich przedsiębiorstw wydobywających rudy metali w 12 kopalniach działających w Finlandii w 2013 r. (Zob. Tabela 1). Dane te obejmowały nie tylko sprawozdania finansowe lokalnych spółek zależnych, ale także dane giełdowe, takie jak skonsolidowane roczne sprawozdania finansowe oraz szereg sprawozdań finansowych spółek innych niż fińskie, które były istotne dla działalności w Finlandii. Wykorzystaliśmy również dane ze stron korporacyjnych i bazy danych Orbis. Aby poprawić wiarygodność naszych ustaleń, w związku z tym uwzględniliśmy również dane finansowe z 2014 r., Gdy stały się one dostępne podczas procesu badawczego.
Wstępny przegląd tych danych umożliwił nam uzyskanie wiarygodnego ogólnego obrazu modeli biznesowych, struktur korporacyjnych i rentowności 12 kopalń. Wybraliśmy kopalnie do studiów przypadków specjalnie w oparciu o dwa kryteria. Po pierwsze, szukaliśmy firm, których faktyczna działalność gospodarcza była wysoce rentowna w Finlandii, a zatem przedsiębiorstwo miało motywację do przenoszenia zysków podlegających opodatkowaniu za granicę. Po drugie, byliśmy zainteresowani spółkami, które wydawały się mieć ustalenia dotyczące cienkiej kapitalizacji w oparciu o wstępny przegląd. Kryteria te pozwoliły nam ocenić zewnętrzną i wewnętrzną ważność studiów przypadku, aby zapewnić odpowiednie informacje na temat unikania podatków i jego wpływu na łańcuchy majątkowe.
Badanie wykazało, że sześć z jedenastu przedsiębiorstw prowadzących kopalnie nie osiągnęło przychodów podatkowych, ponieważ były one nierentowne w tym okresie i dlatego nie były interesującymi przypadkami dogłębnych badań (zob. Tabela 1). Od tego czasu dwa złożyły wniosek o ogłoszenie upadłości. Trzy z pięciu rentownych kopalni (Kevitsa, Pyhäsalmi i Suurikuusikko, omówione w sekcji 5) wygenerowały podatek dochodowy od osób prawnych (CIT), a Kevitsa po raz pierwszy w 2014 r. Kopalnia Kylylahti była rentowna, ale nie wygenerowała podatku dochodowego do wysokich kosztów odsetek i bycia w fazie rozruchu. W oparciu o to i fakt, że kopalnia była znacznie mniejsza w porównaniu z pozostałymi czterema rentownymi kopalniami, pozostawiliśmy ją poza ostateczną próbą. Zakładamy, że kopalnia Kylylahti zapłaci podatek dochodowy w przyszłości. Piąta zyskowna kopalnia (Kemi) była obsługiwana przez przynoszący straty Outokumpu Plc, który był w stanie skonsolidować swoje zyski z wydobycia ze stratami innych fińskich spółek grupy. W rezultacie Outokumpu brakowało motywacji do przenoszenia zysków za granicę i wykluczyliśmy kopalnię ze studiów przypadków.
Na podstawie przeglądu sprawozdania finansowego mogliśmy wstępnie stwierdzić, że trzy pozostałe spółki były słabo kapitalizowane z powodu planowania podatkowego (patrz Tabela 1), a zatem nadają się do bliższej kontroli17. Trzy kopalnie były obsługiwany przez dwa przedsiębiorstwa, Agnico Eagle Mines Ltd (AE) i First Quantum Minerals Ltd (FQM). Kolejnym uzasadnieniem wyboru studium przypadku było to, że kopalnie eksploatowane przez AE i FQM działały przez kilka lat przed 2014 r., Co umożliwiło ocenę skutków podatkowych w całym okresie istnienia kopalni z wystarczającymi danymi do badań. Są to trzy największe kopalnie rud metali prowadzone przez zagranicznych przedsiębiorstw wielonarodowych w Finlandii, zarówno pod względem produkcji, jak i zysków.
Podejmując studia przypadków, przeanalizowaliśmy działalność gospodarczą w trzech kopalniach i powiązanych strukturach korporacyjnych od faz poszukiwawczych do końca 2014 r. Odpowiednie sprawozdania finansowe i roczne sprawozdania uzyskaliśmy od 2001 r., Kiedy wydobycie rozpoczęło się w pierwszej z trzech kopalnie, kopalnia Pyhäsalmi. Na podstawie tych informacji przeanalizowaliśmy wszystkie przejęcia i restrukturyzacje związane z kopalniami z perspektywy unikania podatków. Dlatego studia przypadków obejmują również przedsiębiorstwa, które wcześniej posiadały prawa do wydobycia. Materiał ujawnił szereg zagranicznych spółek holdingowych i innych spółek zależnych związanych ze strukturami. Przejęliśmy również sprawozdania finansowe tych spółek zależnych, kiedy były one dostępne. Po ukończeniu wstępnych wersji studiów przypadków wzmocniliśmy ich wiarygodność, przesyłając kluczowe ustalenia do AE i FQM, które zweryfikowały ustalenia opisane w następnym rozdziale. Odkryliśmy, że przedsiębiorstwa zajmujące się sprawami prosperowały dzięki oszczędnościom podatkowym, stosując siedem różnych rodzajów ustaleń, które niszczą fińską podstawę opodatkowania. Kolejno:
1.Wykorzystanie cienkiej kapitalizacji i pożyczek wewnątrz grupy do finansowania lokalnego biznesu górniczego (sekcje 5.2–5.4)
2. Utworzenie spółki holdingowej, która korzysta z pożyczek wewnątrzgrupowych na zakup udziałów w działalności wydobywczej w ramach restrukturyzacji wewnątrzgrupowej (sekcje 5.2 i 5.3)
3. Wykorzystanie pożyczek wewnątrz grupy do finansowania oddzielnych inwestycji za granicą (sekcja 5.3)
4. Nabywanie praw górniczych w ramach porozumienia wewnątrz grupy w celu uzyskania amortyzacji i odpisów podatkowych
5. Korzystanie ze szwedzkiej spółki holdingowej w celu uniknięcia fińskiego podatku od dywidend u źródła i podatku transferowego (sekcje 5.2–5.4)
6.Kompensowanie zysków z jednej kopalni stratami z innej kopalni lub przedsiębiorstwa przy użyciu fińskiego systemu składek grupowych (sekcje 5.2–5.4)
7.Unikanie fińskiego podatku od zysków kapitałowych poprzez uprawnienie fińskich koncesji na wydobycie do zagranicznej spółki zależnej (sekcja 5.2) W następnym rozdziale szczegółowo omówimy studia przypadków i ustalenia dotyczące unikania podatków.
- Studia przypadków
5.1 Jak czytać studia przypadków
W poniższych sekcjach omówiono każde studium przypadku w trzech częściach. Dyskusję na temat każdego przypadku zaczynamy od opisu historii operacji w kopalniach, traktując MNE jako jedną jednostkę (Biondi i in., 2007; Biondi, 2013). Następnie omawiamy te ustalenia, które miały skutki podatkowe. Na koniec analizujemy wpływ tych ustaleń na zobowiązania podatkowe. Naszym głównym celem są straty CIT fińskiego rządu, ponieważ rudy te pochodzą z Finlandii. Jednak krótko omawiamy również, w jaki sposób ustalenia podatkowe wpływają na spółki zależne w krajach, w których dochody są przenoszone, a mianowicie na Barbados, Luksemburgu, Holandii i Szwecji. O ile nie zaznaczono inaczej, wszystkie informacje finansowe i informacje o działalności pochodzą ze skonsolidowanych raportów rocznych (AR), rocznych formularzy informacyjnych (AFI) i publicznych sprawozdań finansowych (FS) lokalnych spółek zależnych. Pełna lista materiałów badawczych i innych danych wykorzystywanych w badaniach przesiewowych i badaniach znajduje się w załączniku A. W zależności od waluty w pierwotnym źródle dane finansowe są przedstawione w euro lub dolarach amerykańskich ($). Lokalne sprawozdania finansowe, w tym sprawozdania z Finlandii, zostały sporządzone zgodnie z lokalnymi przepisami rachunkowymi, a skonsolidowane sprawozdania finansowe zgodnie ze standardem MSSF.
5.2 Kopalnia FQM Kevitsa: planowanie podatkowe przez pożyczki wewnątrzgrupowe i spółki holdingowe
5.2.1 Opis FQM i kopalni Kevitsa
FQM jest kanadyjskim przedsiębiorstwem wydobywczym i metalowym, produkującym miedź, nikiel, złoto, cynk i p. Spółka została założona w 1983 r., Jest notowana na giełdach w Toronto, Londynie i Lusace. Spółka macierzysta, First Quantum Minerals Ltd, jest zarejestrowana w kanadyjskiej prowincji Kolumbii Brytyjskiej i ma swoją siedzibę w Vancouver. Pod koniec 2013 r. posiadała bezpośrednio lub pośrednio około 100 spółek zależnych (FQM, AIF 2013). FQM obsługuje kopalnie Pyhäsalmi i Kevitsa w Finlandii. Pięć innych kopalni znajduje się w Zambii, Mauretanii, Hiszpanii, Australii i Turcji. Ponadto FQM ma cztery projekty rozwoju kopalni w Ameryce Południowej i Afryce (FQM, AR 2015). Kevitsa to kopalnia odkrywkowa w północnej Finlandii z dużymi złożami niklu, miedzi, kobaltu i platyny. National Geological Survey of Finland po raz pierwszy odkrył złoża w 1987 r. po krótkotrwałej próbie rozwoju fińskiej firmy Outokumpu Plc. Kanadyjska Scandinavian Minerals Ltd. zgłosiła depozyt w lipcu 2000 r. W czerwcu 2008 r. FQM kupił projekt rozwoju kopalni poprzez przejęcie Scandinavian Minerals za łączną cenę zakupu 278 milionów USD (FQM AR, 2008). Następnie FQM rozpoczęła komercyjną produkcję rudy w sierpniu 2012 r. W grudniu 2014 r. Kopalnia zatrudniała 345 osób, a łączne przychody ze sprzedaży w 2014 r. wyniosły 164 mln s. Kopalnia ma się wyczerpać do 2042 r (FQM, AR 2014).
5.2.2 Ustalenia dotyczące planowania podatkowego
Kiedy FQM nabyła koncesje na wydobycie w 2008 r., Były one własnością Kevitsa Mining AB, szwedzkiej spółki holdingowej bez pracowników, bezpośrednio będącej własnością Scandinavian Minerals Ltd (patrz ryc. 1). W 2010 r. FQM przeniosła koncesje, aktywa i pożyczki związane z działalnością wydobywczą do nowej fińskiej spółki zależnej FQM Kevitsa Mining Oy. Kevitsa Mining AB otrzymała w zamian akcje od FQM Kevitsa Mining Oy, ale nie zapłaciła w Szwecji podatku dochodowego za zyski kapitałowe w wysokości 285 milionów euro (Kevitsa Mining AB, FS 2010). Mniej więcej w tym samym czasie FQM zmieniło strukturę korporacyjną biznesu Kevitsa, dodając do struktury grupy trzy spółki holdingowe. W ramach nowej struktury szwedzka spółka FQM Kevitsa Sweden Holdings AB stała się właścicielem fińskiej spółki FQM Kevitsa Holding nr 1 Oy, która była właścicielem akcji FQM Kevitsa Holding Nr 2 Oy, który następnie był właścicielem Kevitsa Mining AB. Utworzono również fińską firmę poszukiwawczą FQM FinnEx Oy (patrz ryc. 2).
5.2.3 Wpływ ustaleń
Porozumienie wygenerowało trzy rodzaje przyszłych ulg podatkowych w Finlandii. Po pierwsze, FQM Kevitsa Mining Oy była uprawniona do odliczenia amortyzacji przeniesionych aktywów od dochodu podlegającego opodatkowaniu. Aktywa te na koniec 2010 r. wyniosły łącznie 379 mln euro, z czego 287 mln pochodziło z koncesji na wydobycie. Niemożliwe jest jednak oszacowanie całkowitej korzyści wynikającej z amortyzacji, ponieważ sprawozdania finansowe nie określają ich części podlegającej odliczeniu od podatku. Po drugie, FQM umieściła szwedzką spółkę holdingową FQM Kevitsa Sweden Holdings AB między jej fińskimi spółkami zależnymi, a kanadyjską spółką dominującą. Spowodowało to również konsekwencje podatkowe, co pokazuje zdolność FQM w celu wykorzystania odrębnej doktryny podmiotowej w zakresie opodatkowania osób prawnych (zob. Sekcja 6). Gdyby kanadyjska spółka stała się bezpośrednim właścicielem fińskich spółek zależnych, Finlandia nałożyłaby pięcioprocentowy podatek u źródła od dywidend wypłaconych kanadyjskiej spółce dominującej (fińska administracja podatkowa, 2014b). Jednak zarówno Finlandia, jak i Szwecja są członkami UE, a dywidendy wewnątrzgrupowe wypłacane innym państwom członkowskim UE są zwolnione z podatku. Dywidendy wypłacone ze Szwecji na rzecz Kanady mogłyby ponownie być zwolnione ze szwedzkiego podatku potrącanego u źródła, jeśli kwalifikowałyby się do szwedzkiego systemu zwolnień od udziału (Deloitte, 2014: 6). Korzystanie ze szwedzkiej spółki holdingowej może oznaczać zwolnienie z fińskiego podatku transferowego w przypadku sprzedaży przedsiębiorstwa nowemu właścicielowi (fińska administracja podatkowa, 2015a)
Po trzecie, FQM była w stanie zmniejszyć kapitalizację, a ściślej nie dokapitalizować, struktury kapitałowej swoich fińskich spółek zależnych za pomocą pożyczek wewnątrz grupy. Były to dwa powody. Po pierwsze, FQM Kevitsa Mining Oy otrzymała nie tylko aktywa, ale także długi z przebudowy, w większości od spółek wewnątrz grupy. Na koniec 2010 r. były one warte 87 mln euro. Od tego czasu spółka finansowała swoje inwestycje wydobywcze podobnymi pożyczkami, zwiększając w ten sposób całkowitą kwotę pożyczek do 547 mln euro w 2014 r. Po drugie, FQM Kevitsa Holding nr 1 Oy wykorzystał pożyczki wewnątrzgrupowe w wysokości 275 mln euro, na zakup udziałów w spółce zależnej FQM Kevitsa Holding nr 2 Oy, w ramach restrukturyzacji wewnątrz grupy. Koszty odsetek zwiększyły te zadłużenie do 394 mln euro do końca 2014 r., Przy czym spółka zakłada skonsolidowane ujemne kapitały własne w wysokości 134 mln euro ze swoimi fińskimi spółkami zależnymi (patrz następny akapit). Te ustalenia dotyczące kapitalizacji stanowią przykład oddzielenia fikcyjnej wewnątrzfirmowej firmy łańcuchy majątkowe z rzeczywistych łańcuchów wartości, a także sposoby, w jakie przedsiębiorstwa wielonarodowe mogą reorganizować swoje nieruchomości, aby sprostać wymaganiom rządów krajów, w których prowadzą działalność (zob. sekcja 6.3).
FQM ma pięć filii w Finlandii, z których cztery są powiązane z kopalnią Kevitsa, a piąta prowadzi nierentowne działania poszukiwawcze. Biorąc pod uwagę, że fiński system składek grupowych umożliwia FQM konsolidację podlegających opodatkowaniu wyników spółek zależnych, rozważaliśmy je razem jako podgrupę podczas analizy ich struktury kapitałowej i skutków podatkowych. Ponadto FQM Kevitsa Holding No. 1 Oy konsoliduje rachunki podgrup w swoich sprawozdaniach finansowych. Te skonsolidowane sprawozdania obejmują wszystkie inne fińskie spółki zależne, z wyjątkiem Kevitsa Mining Oy (patrz ryc. 2).
Skonsolidowane sprawozdania finansowe obejmują również szwedzką spółkę Kevitsa Mining AB, ale nie ma to znaczącego wpływu na skonsolidowane dane, ponieważ jest to zasadniczo spółka holdingowa podgrupy bez istotnych transakcji ani aktywów poza grupą. Zarówno podgrupa FQM Kevitsa Holding nr 1 Oy, jak i Kevitsa Mining Oy miały ujemny kapitał własny w latach 2011–2014. Oba są również w całości finansowane z pożyczek wewnątrz grupy. Pożyczki podgrupy FQM Kevitsa Holding No.1 Oy wyniosły na koniec 2014 r. 924 mln euro i 36 mln euro na Kevitsa Mining Oy. Dla porównania grupa FQM polegała znacznie mniej na finansowaniu dłużnym, przy dość wysokim wskaźniku kapitału własnego między 50 a 71% w tym samym okresie.
Chociaż wydaje się oczywiste, że fińskie spółki zależne nie były kapitalizowane, duża roczna zmienność kosztów finansowania wewnątrz grupy Kevitsa Holding nr 1 Oy komplikuje ocenę strat podatkowych (zob. Tabela 2). Ponadto niektóre spółki zależne mają znaczne dochody finansowe wewnątrz grupy bez aktywów finansowych. Nie byliśmy w stanie znaleźć wytłumaczenia tego na podstawie sprawozdań finansowych, ale efekt netto różnych kosztów finansowych i dochodów wydaje się ustabilizować w czasie. Uznając ograniczenia, szacujemy, że ustalenia dotyczące cienkiej kapitalizacji Kevitsy spowodowały utratę CIT 13 milionów euro w przypadku Finlandii do końca 2014 r. (obliczenia podano w tabeli 2). Utrzymujemy również, że ustalenia znacznie zmniejszyły ogólne koszty podatkowe dla FQM. W momencie pisania tego tekstu Kevitsa nie osiągnęła żadnego dochodu podatkowego dla Finlandii, mimo że skonsolidowane sprawozdania finansowe wskazują, że firma była opłacalna od rozpoczęcia produkcji komercyjnej w 2012 r. W 2014 r. Przychody ze sprzedaży w Kevitsie wzrosły do 271,4 mln USD z 197,6 USD rok wcześniej. Tymczasem zysk przed odsetkami, podatkami, amortyzacją i amortyzacją wzrósł z 56 mln USD do 93 mln USD (FQM, AR 2013–2014). Jeśli działalność Kevitsa pozostanie opłacalna, łączne skutki podatkowe netto porozumienia mogą oznaczać dziesiątki, a nawet setki milionów euro w ciągu całego życia kopalni. Przyszłe obniżenie podatku podlega oczywiście poważnym zmianom w przepisach podatkowych.
Koncesje na wydobycie były początkowo uprawnione do szwedzkiej spółki zależnej i zostały sklasyfikowane jako prawa niematerialne do celów podatkowych. Dlatego fińska ustawa o podatku dochodowym (x9 i x10) oraz nordycka konwencja podatkowa (art. 6 i 13) najprawdopodobniej powstrzymałyby Finlandię przed opodatkowaniem zysków kapitałowych w wysokości około 287 milionów z praw niematerialnych, mimo że zyski te wynikały z rozwój kopalni w Finlandii. Wniosek jest uzależniony od warunku, że prawa nie należały do stałego zakładu w Finlandii, co wydaje się mało prawdopodobne w danej sytuacji.
5.2.4 Podsumowanie ustaleń dotyczących unikania podatków
FQM zastosował cztery różne techniki planowania podatkowego w kopalni Kevitsa. Po pierwsze, zawarł dwa odrębne ustalenia w celu anulowania kapitalizacji fińskiego biznesu wydobywczego. (1) Wykorzystał pożyczki wewnątrz grupy do sfinansowania inwestycji górniczych; oraz (2) utworzył spółkę holdingową, która wykorzystała pożyczki wewnątrzgrupowe na zakup udziałów w działalności wydobywczej w ramach restrukturyzacji wewnątrzgrupowej. Ta ostatnia struktura była możliwa dzięki fińskiemu systemowi składek grupy, który pozwolił FQM zrekompensować straty spółki holdingowej zyskami z działalności wydobywczej. (3) Ponadto FQM nabyła prawa do wydobycia fińskiej spółki zależnej w ramach porozumienia wewnątrz grupy, gdzie uzyskała amortyzację i amortyzację podlegające odliczeniu od podatku. Szwedzka spółka zależna, która sprzedała prawa, uniknęła także podatku od zysków kapitałowych w Finlandii. (4) Wreszcie FQM wykorzystała szwedzką spółkę holdingową, aby uniknąć fińskiej podatek dywidendowy u źródła i podatek transferowy, jeżeli kopalnia zostanie sprzedana.
5.3 Kopalnia FQM (Inmet) Pyhäsalmi: planowanie podatkowe poprzez strukturyzację inwestycji zagranicznych
5.3.1 Opis kopalni Pyhäsalmi
Znajdująca się w środkowej Finlandii Pyhäsalmi jest kopalnią miedzi i cynku, pierwotnie założoną przez Outokumpu Plc, która eksploatowała górną część złoża od 1962 r. Do wyczerpania w 2001 r. W 1996 r. Outokumpu odkrył kolejną głębszą warstwę i rozpoczął tam wydobycie w lipcu 2001. Oczekuje się, że dolna część zostanie wyczerpana do 2019 r. W marcu 2002 r. Outokumpu sprzedał kopalnię kanadyjskiej firmie Inmet Mining Corporation (Inmet) za 63 mln euro. Z tej kwoty 45 milionów euro wypłacono gotówką, 14 milionów euro z wekslem i 4 miliony euro w akcjach Inmet (Inmet, AR 2002). Wreszcie FQM przejęto w marcu 2013 r. Przy całkowitej cenie zakupu wynoszącej 4818 mln USD FQM uzyskała także własność dwóch innych kopalń w Hiszpanii i Turcji oraz projekt rozwoju kopalni w Panamie (FQM, AR 2013). Po przejęciu FQM jest w stanie zrównoważyć straty w Kevitsie z zyskami w Pyhäsalmi. W 2014 r. Kopalnia Pyhäsalmi zatrudniała 232 osoby, a łączne przychody ze sprzedaży wyniosły 148 mln euro. Zysk operacyjny wahał się między 56 a 98 mln euro, przy marży operacyjnej wynoszącej 38–57% w latach 2011–2014. Roczna produkcja i sprzedaż rudy pozostały względnie stabilne (patrz Tabela 3).
5.3.2 Ustalenia dotyczące planowania podatkowego
W lipcu 2001 r., Kiedy Outokumpu zaczęło eksploatować niższy złóż, operacje rozpoczęły się pod nowo utworzoną spółką zależną Pyhäsalmi Mine Oy. Kiedy Inmet nabył kopalnię w marcu 2002 r., Akcje Pyhäsalmi Mine Oy były uprawnione do nowej fińskiej spółki zależnej FQM, Inmet Finland Oy, bezpośrednio będącej własnością kanadyjskiej spółki macierzystej (patrz ryc. 3). Akcje Pyhäsalmi Mine Oy zostały wycenione na 33 mln euro, w bilansie Inmet Finland Oy w 2002 roku. Początkowo większość potrzeb finansowych Inmet Finland Oy została zaspokojona przez pożyczkę wewnątrz grupy o wartości 46 mln euro. Roczne odsetki wewnątrzgrupowe wyniosły 3–6 milionów do 2005 r. (Patrz Tabela 3). Ponadto w sierpniu 2005 r. Inmet nabył 70% udziałów w hiszpańskim projekcie wydobywczym Cobre las Cruces od MK Resources Company (Inmet Finlandia, FS 2006). Z perspektywy biznesowej przejęcie było odrębne od projektu Pyhäsalmi. Jednak sposób, w jaki Inmet zorganizował przejęcia, miał znaczący wpływ na fiński CIT zapłacony za zyski z wydobycia Pyhäsalmi (patrz ryc. 4)
5.3.3 Wpływ ustaleń
Po pierwsze, Inmet zarejestrował szwedzką spółkę holdingową, Inmet Sweden Holdings AB, która następnie nabyła akcje Inmet Finland Oy od swojej kanadyjskiej spółki dominującej w 2006 r. Szwedzki system zwolnień z udziału umożliwia firmie Inmet repatriację fińskich zysków z wydobycia do Kanady bez podatku potrącanego u źródła (patrz sekcja 5.2). Po drugie, koszty odsetek w Finlandii gwałtownie wzrosły, gdy akcje projektu Cobre las Cruces zostały przeniesione do Inmet Finland Oy. Dokonano tego pośrednio przez dwie holenderskie spółki zależne odpowiednio w 2005 i 2006 r. (Inmet Finland Oy, AR 2006). Ponownie, przejęcia były finansowane głównie z pożyczek wewnątrz grupy. W rezultacie łączna kwota pożyczek Inmet Finland Oy wzrosła w 2006 r. Do 116 mln s, co generowało roczne odsetki wewnątrzgrupowe podlegające odliczeniu od podatku do Finlandii do 10–15 mln w latach 2006–2010 (zob. Tabela 3).
W międzyczasie działalność wydobywcza w Pyhäsalmi pozostawała niezwykle opłacalna, a kopalnia Pyhäsalmi Mine Oy przekazała te zyski na rzecz Inmet Finland Oy jako wkłady grupowe (zob. Tabela 3). Jednak zyski nie zostały wykorzystane na inwestycje lub spłaty pożyczek. Zamiast tego każdego roku Inmet Finland Oy wypłacał prawie wszystkie zyski w postaci dywidend, utrzymując w ten sposób niską wypłacalność i wysokie koszty odsetkowe podlegające odliczeniu od podatku. W latach 2006–2010 łączna kwota dywidend wyniosła 204 miliony s20, prawie dwa razy więcej niż wartość pożyczek wewnątrz grupy (zob. Tabela 3). Grupa Inmet jako całość była w większości finansowana kapitałem własnym, a nie pożyczkami. Wskaźnik kapitału własnego na koniec roku wynosił między 56 a 90% w latach 2002–2012. W grudniu 2010 r. Inmet nabył pozostałe 30% udziałów w projekcie Cobre las Cruces od MK Resources. Akcje były początkowo aktywami Inmet Sweden Holdings AB za pośrednictwem holenderskiej spółki holdingowej. Na początku 2011 r. Akcje zostały ponownie sprzedane nowo utworzonej fińskiej spółce zależnej CLC Holdings Oy. Restrukturyzacja podwoiła pożyczki wewnątrzgrupowe Inmet Finland Oy do kwoty 268 milionów euro (Inmet Finland Oy, AR 2011).
Wszystkie pożyczki wewnątrzgrupowe po 2011 r. Zostały wydane przez luksemburską spółkę finansową Inmet Finance Company S.à.r.l., która w latach 2011–2014 otrzymała łącznie 37 mln euro dochodu odsetkowego z Inmet Finland Oy. Koszty odsetkowe maleją z powodu częściowych spłat kredytu i malejących stóp procentowych. 31 Inmet Finance Company S.à.r.l. został również wykorzystany do sfinansowania projektu Cobre las Cruces w Hiszpanii poprzez pożyczki za pośrednictwem dwóch holenderskich spółek holdingowych. Dochód odsetkowy pomógł firmie wygenerować całkowity zysk w wysokości 116 mln euro w latach 2010–2013 i nie zapłacił podatku dochodowego od tych zysków. Inmet Finance Company S.à.r.l. jest w jedności fiskalnej z luksemburskim oddziałem Inmet o nazwie Inmet Luxembourg, który nie prowadzi znaczącej działalności gospodarczej. Łączne koszty podatku dochodowego od osób prawnych były niższe niż 1 mln s w latach 2010–2013. W związku z tym Inmet zapłacił mniej niż jeden procent podatku dochodowego od zysków osiągniętych w Luksemburgu. Ponadto Inmetowi udało się uzyskać te ulgi podatkowe bez pracowników w kraju (Inmet Finance Company S.à.r.l., FS 2010–2013; Inmet Luxembourg, FS 2010–2013).
Przejęcie kopalni Pyhäsalmi okazało się dużym sukcesem. W latach 2002–2014 jego sprzedaż wyniosła 1554 mln euro, przy zysku operacyjnym w wysokości s764 mln, co można porównać z kosztem akwizycji poniżej 70 mln euro (zob. Tabela 3). W tym samym okresie Inmet Finland Oy wypłaciła 594 mln dywidend i 116 mln euro w ramach odsetek wewnątrz grupy, co obniżyło CIT. Koszty odsetkowe zmniejszyły dochód podatkowy Finlandii o około 20 milionów euro, co stanowiło 12% z 170 milionów 170 milionów euro CIT zapłaconych w Finlandii (patrz Tabela 3). Ponadto Finlandia nie otrzymała żadnego dochodu z tytułu podatku u źródła od dywidend, ponieważ zostały one wypłacone za pośrednictwem szwedzkiej spółki holdingowej. Gdyby dywidendy zostały wypłacone bezpośrednio kanadyjskiemu rodzicowi, Finlandia uzyskałaby dochód z podatku u źródła w wysokości 30 mln s zgodnie z pięcioprocentową stawką w konwencji podatkowej (art. 10) między dwoma krajami (patrz Tabela 3).
Większość strat podatkowych wynikała ze sztucznego ustalenia, ponieważ Inmet nie miał pracowników w Szwecji, a przepływy pieniężne ze sprzedaży minerałów wystarczyłyby na rozpoczęcie działalności wydobywczej w Pyhäsalmi. Ze względu na koszty odsetkowe zagregowana efektywna stopa podatkowa z operacji Pyhäsalmi wyniosła zaledwie 22% w latach 2002–2014, w okresie, w którym fińska stopa podatkowa była stopniowo obniżana z 29% do 20% w 2014 r. (Zob. Tabela 3). Raport roczny Inmet za 2011 r. (S. 31) potwierdza tę obserwację, stwierdzając, że w Pyhäsalmi „odzyskiwanie podatków od pożyczek międzygrupowych” obniżyło efektywną stopę podatkową do trzech procent poniżej fińskiej stopy ustawowej w 2010 i 2011 r. Podobne ustalenia dotyczą Cobre las Cruces mój przyniósł jeszcze bardziej dramatyczne wyniki, ponieważ efektywna stawka podatkowa w Hiszpanii spadła o 15% w 2011 r. io 22% w roku poprzednim. Spośród różnorodnych rozwiązań podatkowych stosowanych przez FQM struktura cienkiej kapitalizacji w kopalni Pyhäsalmi jest najbliższa podręcznikowemu przykładowi, w jaki sposób duże przedsiębiorstwa są w stanie odróżnić swoje łańcuchy wartości od swoich łańcuchów majątkowych, między innymi dlatego, że udzielono wątpliwych zachęt podatkowych autor: Luksemburg (Komisja Europejska, 2015a; Marian, 2016b).
5.3.4 Podsumowanie ustaleń dotyczących unikania podatków
Inmet zastosował pięć technik planowania podatkowego w kopalni Pyhäsalmi. Po pierwsze, podjęto trzy odrębne ustalenia w celu ograniczenia kapitalizacji fińskiego biznesu wydobywczego. (1) Wykorzystał pożyczki wewnątrz grupy do sfinansowania inwestycji górniczych; (2) utworzył spółkę holdingową, która wykorzystała pożyczki wewnątrzgrupowe na zakup udziałów w działalności wydobywczej w ramach restrukturyzacji wewnątrz grupy; oraz (3) wykorzystała pożyczki wewnątrz grupy do sfinansowania oddzielnych inwestycji w Hiszpanii. Fiński system składek grupowych pozwolił mu zrekompensować straty spółki holdingowej zyskami z działalności wydobywczej. (4) Ponadto Inmet nabył prawa do wydobycia fińskiej spółki zależnej w ramach porozumienia wewnątrz grupy, gdzie uzyskał amortyzację i amortyzację podlegające odliczeniu od podatku. Szwedzka spółka zależna, która sprzedała prawa, uniknęła także podatku od zysków kapitałowych w Finlandii. W związku z tym (5) Inmet zastosował szwedzką spółkę holdingową, aby uniknąć fińskiego podatku od dywidend u źródła i podatku transferowego, który jest należny, jeżeli kopalnia zostanie sprzedana.
5.4 Kopalnia AE Suuri Kuusikko: planowanie podatkowe metodą cienkiej kapitalizacji i szwedzka spółka holdingowa
5.4.1 Opis AE i kopalni Suuri Kuusikko
Agnico Eagle Mines Ltd. (AE) to kanadyjska firma złota i srebra notowana na giełdach w Toronto i Nowym Jorku. Obsługuje osiem kopalni w Kanadzie, Finlandii i Meksyku. Złoto Suurikuusikko zostało odkryte w 1986 r. Przez National Geological Survey of Finland, która rozpoczęła opracowywanie projektu. W 1997 r. Fiński rząd przeprowadził aukcję praw do wydobycia. Riddarhyttan Resources AB, nowo powstała spółka poszukiwawcza notowana na giełdzie w Sztokholmie, wygrała aukcję i kontynuowała rozwój projektu. Cena sprzedaży wyniosła 0,2 miliona euro, a Riddarhyttan Resources AB zgodził się zapłacić dwuprocentową opłatę licencyjną w oparciu o przychody pomniejszone o koszty przetwarzania (AE, AR 2013). Umowa licencyjna wiąże również następców Riddarhyttan Resources AB w Suurikuusikko po pierwszym roku produkcji. Suurikuusikko była jedynym znaczącym aktywem Riddarhyttan Resources AB, kiedy AE nabyła 14% mniejszościowego udziału w spółce w 2004 r. W 2005 i 2006 r. AE zakończyła swoje pierwsze zagraniczne przejęcie, nabywając pozostałą część udziałów Riddarhyttan Resources AB z 10 023 882 własnymi akcje i 5 milionów USD w gotówce. AE zakończyło rozwój i rozpoczęło komercyjną produkcję w Suurikuusikko w 2009 roku. Oczekuje się, że kopalnia będzie działać do 2036 roku.
5.4.2 Ustalenia dotyczące planowania podatkowego
Kanadyjska spółka macierzysta początkowo była właścicielem udziałów w Riddarhyttan Resources. Jednak w listopadzie 2005 r. AE utworzyła szwedzką spółkę holdingową Agnico-Eagle Sweden AB, która nabyła akcje od swojej spółki dominującej za 1335 mln SEK (145 mln SEK). Jednocześnie Riddarhyttan został usunięty z giełdy w Sztokholmie. W momencie przejęcia szwedzka spółka zależna Riddarhyttan Resources AB Agnico-Eagle AB była właścicielem praw górniczych Suurikuusikko, a jej stały zakład w Finlandii rozpoczął działalność wydobywczą w 2009 r. Na początku 2010 r. AE przeniosła działalność wydobywczą do nowej fińskiej spółki zależnej o nazwie Agnico-Eagle Finland Oy. Ponadto struktury korporacyjne i finansowe przeszły poważną reorganizację (patrz ryc. 5). Akcje Agnico Eagle Sweden AB zostały przeniesione do holenderskiej spółdzielni Agnico-Eagle Mines Sweden Coöperatie U.A., która została założona pod koniec 2009 roku. Od tego czasu spółdzielnia udzieliła pożyczek wewnątrzgrupowych na finansowanie inwestycji górniczych w Finlandii. Ponadto AE utworzyło spółkę zależną finansową na Barbadosie, która pożycza fundusze spółdzielcze na finansowanie działalności w Finlandii (Agnico-Eagle Mines Sweden Coöperatie U.A., FS 2011–2013). Restrukturyzacje te spowodowały dwie konsekwencje podatkowe.
5.4.3 Wpływ ustaleń
Szwedzki system zwolnień z udziału umożliwia AE repatriację zysków z Finlandii do Kanady bez płacenia podatku u źródła (patrz punkt 5.2). Z tego powodu AE uniknęła 3 milionów euro podatku u źródła na dywidendy w Finlandii. Od 2010 r. Agnico-Eagle Finland Oy jest finansowany głównie z pożyczek od holenderskiej spółdzielni. Na koniec 2010 r. Pożyczki wyniosły 224 mln euro i wzrosły do 318 mln euro do 2014 r. W tym samym roku Agnico-Eagle Finland Oy wypłaciła 46 mln euro w formie dywidend. W latach 2011–2014 roczne koszty odsetek w ramach grupy wyniosły 18–22 mln euro (Agnico-Eagle Finland Oy, FS 2011–2014). Zgodnie z prawem holenderskim spółdzielnie nie są uprawnione do płacenia podatków od dochodów odsetkowych (Blom & Viëtor, 2009). Wskaźnik kapitału własnego Agnico-Eagle Finland Oy wyniósł 32% na koniec 2014 r. Dla porównania grupa AE polegała na finansowaniu kapitałem własnym, z dość wysokim skonsolidowanym wskaźnikiem kapitału własnego na koniec 2014 r. Wynoszącym 59% (AE, AR 2013). Sytuacja pozostaje podobna od 2009 r. (Zob. Tabela 4). Dlatego utrzymujemy, że porozumienie miało na celu zmniejszenie obciążeń podatkowych AE. Szacujemy, że oszczędności podatkowe związane z cienką kapitalizacją wyniosły 10 milionów w latach 2009–2014. Bez dokumentacji finansowej z Barbadosu nie moglibyśmy ocenić, czy AE płaciła tam podatki. Jednak w przypadku, gdy zapłacił on podatki na Barbadosie, stawka podatkowa była prawdopodobnie niska z powodu zachęt podatkowych.
Od początku 2009 r. Działalność Agnico-Eagle Finland Oy w Suurikuusikko była bardzo opłacalna. Całkowite przychody ze sprzedaży osiągnęły najwyższy poziom, 190 mln euro, w 2013 r., Spadając do 138 mln euro rok później. W latach 2011–2014 zysk operacyjny wahał się między 14–96 mln euro, a marża operacyjna wynosiła 10–42%. Jednak ustalenia dotyczące pożyczek, amortyzacji i amortyzacji inwestycji początkowych zwalniały spółkę z płacenia podatków w Finlandii do 2012 r. W sumie AE zapłaciła w Finlandii podatek CIT w wysokości 18 mln euro z zysku operacyjnego w wysokości 265 mln euro w okresie 2010 2014 r. ( patrz Tabela 4).
Odrębna doktryna podmiotowa zapewnia przedsiębiorstwom wielonarodowym dużą swobodę w projektowaniu struktury kapitałowej poszczególnych inwestycji. Mogą to zrobić niezależnie od swoich potrzeb w zakresie finansowania zewnętrznego i skonsolidowanej struktury kapitałowej grupy, wykorzystując wewnętrzne firmy finansowe do ukierunkowania finansowania (Feld, Heckemeyer i Overesch, 2013). Zamiast korzystać z zewnętrznego finansowania dłużnego firma AE skorzystała z holenderskiej spółdzielni o niskim opodatkowaniu i firmy finansowej z Barbadosu, aby sfinansować operacje fińskie. Niemniej jednak spółki z grupy AE ponoszą wspólną odpowiedzialność za finansowanie zewnętrzne grupy (np. Agnico-Eagle Finland Oy, FS 2011–2013), ale wskaźnik kapitału własnego w Finlandii był o połowę mniejszy niż wskaźnik grupy AE w tym okresie 2009–2014
5.4.4 Podsumowanie ustaleń dotyczących unikania podatków
AE zastosowało dwie różne techniki planowania podatkowego w kopalni Suurikuusikko. Po pierwsze, wykorzystał pożyczki wewnątrz grupy do sfinansowania inwestycji górniczych. Po drugie, AE wykorzystała szwedzką spółkę holdingową, aby uniknąć fińskiego podatku od dywidend u źródła i podatku transferowego, który jest płatny w przypadku sprzedaży kopalni.
- Dyskusja i implikacje dla dalszych badań
6.1 Strategie unikania podatków
Po wprowadzeniu trzech studiów przypadków w tej części omawiamy ich znaczenie. Łącząc dane finansowe z różnych źródeł, odpowiedzieliśmy na wezwania w celu przezwyciężenia braku informacji na temat ulg podatkowych (Graham i Tucker, 2006: 565) oraz włączenia kreatywnego wykorzystania źródeł danych (Hanlon i Heitzman, 2010: 157) w celu w celu zbadania, w jaki sposób techniki księgowe dokonują realokacji bogactwa (Sikka i Willmott, 2010: 353). Nasz artykuł przedstawia pierwsze wielokrotne studium przypadku dotyczące planowania podatków od osób prawnych, które opiera się na systematycznych badaniach w całej branży, aby wybrać konkretne przedsiębiorstwa wielonarodowe do bliższego zbadania. Ponadto uważamy, że odkrycia otwierają nowe możliwości dalszych badań. Wstępny przegląd sprawozdań finansowych wszystkich spółek wydobywczych działających w Finlandii dał nam wyraźne wskazanie do wyboru kopalń do bliższego zbadania. Analiza trzech fińskich kopalni eksploatowanych przez First Quantum Minerals Ltd i Agnico Eagle Ltd ujawniła siedem różnych ustaleń podatkowych, które kanadyjskie przedsiębiorstwa wielonarodowe wykorzystały do obniżenia podatków w Finlandii (patrz sekcje 4 i 5). Oba przedsiębiorstwa zastosowały cienką kapitalizację za pomocą trzech różnych technik. AE sfinansowało swoje inwestycje w kopalni Suurikuusikko z dość typową umową dotyczącą zadłużenia wewnątrz grupy z jurysdykcji nisko opodatkowanej. FQM zastosował podobną strukturę w kopalni Kevitsa, ale był także w stanie zdemitalizować swoje fińskie spółki zależne w spółce holdingowej, która wykorzystała zadłużenie wewnątrzgrupowe do zakupu udziałów w branży wydobywczej. W kopalni Pyhäsalmi Inmet i FQM mogły przenieść zyski za granicę, wykorzystując fińską spółkę holdingową do oddzielnej inwestycji kopalni w Hiszpanii
Buettner, Overesch, Schreiber i Wamser (2012: 930) utrzymują, że brak badań dotyczących skuteczności reguł cienkiej kapitalizacji jest zaskakujący. Podzielamy ten pogląd i uważamy, że nasze studia przypadków mogą pomóc w ukierunkowaniu przyszłych badań nad cienką kapitalizacją. Analiza niuansów umów o cienkiej kapitalizacji jest ważna z punktu widzenia polityki podatkowej, ponieważ zajęcie się różnymi rodzajami umów wymaga różnych rodzajów środków prawnych. Tradycyjne zasady cienkiej kapitalizacji ograniczające udział odsetek, który można odliczyć od podatku, są na ogół wystarczające, aby interweniować w tradycyjną cienką kapitalizację stosowaną przez AE, która ogranicza się do nadmiernego wykorzystania finansowania dłużnego w przypadku lokalnych inwestycji (Blouin, Huizinga, Laeven i Nicodéme, 2014 ). Jednak FQM zastosował również dwie różne techniki do sztucznego tworzenia długu, a tym samym odsetek podlegających odliczeniu od podatku poprzez (1) przejęcia wewnątrz grupy i (2) przeniesienie długów, które finansowały oddzielne inwestycje w Hiszpanii, na Finlandia. W takich przypadkach cały koszt odsetek można uznać za nadmierny, ponieważ dług nie został wykorzystany do sfinansowania inwestycji w Finlandii, mimo że koszty odsetek zmniejszyły zysk podlegający opodatkowaniu. W związku z tym tradycyjne zasady cienkiej kapitalizacji, które zwykle umożliwiają odliczenie części odsetek, należy uzupełnić szczególnymi przepisami regulującymi te ustalenia. Jedną z opcji byłoby niedopuszczenie do korzystania z ulgi grupowej w sytuacjach, w których jest ona wykorzystywana do wykorzystania sztucznie wytworzonych kosztów odsetek.
Znaczenie zrozumienia niuansów dotyczy również praw własności intelektualnej, które zostały omówione w kontekście „działalności badawczo-rozwojowej” (Dharmapala, 2008: 667) w formie patentów (Graham i Tucker, 2006: 573), znaki handlowe (Rixen, 2010: 18) i inne prawa związane z badaniami i rozwojem (Grubert, 2003) – ale zgodnie z naszą najlepszą wiedzą nie w odniesieniu do przemysłu wydobywczego. Udało nam się ustalić, w jaki sposób można wykorzystać koncesje na wydobycie w celu przeniesienia zysków poza kraj lokalizacji kopalni (patrz punkt 5.2.3). Pokazaliśmy również, w jaki sposób unijna dyrektywa o spółkach dominujących i zależnych, która ma zapobiegać podwójnemu opodatkowaniu w wymiarze gospodarczym w UE, w rzeczywistości ułatwia unikanie podatków, ponieważ może być również wykorzystana do kierowania zysków poza UE bez płacenia podatku potrącanego u źródła za pomocą szwedzkich spółek holdingowych. Oba kanadyjskie przedsiębiorstwa wykorzystały tę technikę. Kolejną uderzającą cechą dotyczącą ustaleń dotyczących unikania podatków w naszych studiach przypadków było nieistotność niskich ustawowych stawek podatku dochodowego od osób prawnych w miejscach, w których dochodzi do przenoszenia zysków. Zastosowano szczególne zachęty podatkowe zarówno w Luksemburgu, jak i Szwecji, aby zminimalizować podatki, ponieważ ustawowe stawki podatkowe w tych krajach były zbliżone do średniej światowej lub nawet wyższe. Ustalenie to jest szczególnie ważne, biorąc pod uwagę, że dominująca tradycja badań ilościowych w dużej mierze opierała się na założeniu, że różnice w ustawowych stawkach podatku dochodowego od osób prawnych są siłą napędową unikania podatków. W następnym podrozdziale omawiamy, w jaki sposób podważa to wiarygodność danych empirycznych w badaniach ilościowych unikania podatków (patrz także sekcja 2.1).
Terytorialny system podatkowy w Kanadzie umożliwił AE i FQM skorzystanie z unikania podatków za granicą. Gdyby zamiast tego miały siedzibę w Stanach Zjednoczonych, korzyść zmniejszyłaby się, gdyby zyski zostały repatriowane, ponieważ niższe podatki za granicą skutkowałyby wzajemnie niższą ulgą podatkową z podatków wypłacanych z dywidend w Stanach Zjednoczonych. W systemie terytorialnym, takim jak w Kanadzie i we wszystkich innych krajach rozwiniętych, zyski zagranicznych spółek zależnych i wypłacane od nich dywidendy byłyby na ogół zwolnione z podatku. Poprzednie ilościowe badania podatkowe nie zwracały wystarczającej uwagi na wpływ różnic między ogólnoświatowym systemem podatkowym USA a regionalnymi systemami podatkowymi w innych krajach.
6.2 Kwestie metodologiczne
Przeważnie wpływ unikania podatków został zbadany ilościowo przy użyciu metod ekonometrycznych. Nasze studia przypadków podkreślają szereg problemów związanych z danymi i domniemaniami tych badań, co podważa wiarygodność tego podejścia (patrz sekcja 2.1). Wiele z tych badań zakłada domniemania dotyczące roli ustawowych stawek podatkowych w unikaniu podatków, ale pokazujemy, że nie jest to jedyna kwestia, która ma znaczenie w tej dziedzinie. Sugerujemy również, że wiarygodność danych wykorzystywanych w badaniach jest często wątpliwa. Ze względu na brak danych publicznych badania ilościowe zwykle opierały się na bazach danych, które nie obejmują informacji z wielu krajów wykorzystywanych do unikania podatków. W naszych studiach przypadków odkryliśmy, że spółki zależne zarejestrowane w krajach takich jak Barbados i Luksemburg były wykorzystywane jako miejsca, w których dochodzi do przenoszenia zysków. Sprawozdania finansowe tych spółek zależnych nie zostały uwzględnione w bazie danych Orbis, jak to zwykle ma miejsce w przypadku sprawozdań finansowych lokalnych spółek zależnych w tych krajach. Brak danych w tej najczęściej używanej bazie danych do ilościowych badań podatku od osób prawnych nie ogranicza się do jurysdykcji w zakresie tajemnicy, ponieważ sprawozdania finansowe poszczególnych podmiotów są zwykle niedostępne poza Europą. Nie mogliśmy odzyskać rachunków podmiotów dominujących w Kanadzie, nawet gdy przedsiębiorstwa były tam notowane na giełdzie, ponieważ Kanada wymaga jedynie publikacji skonsolidowanych sprawozdań finansowych. Ten brak danych był tylko jednym z problemów, które omówiliśmy w części 2.1, co zmniejsza wiarygodność badań opartych na Orbisie i innych bazach danych szeroko wykorzystywanych w badaniach dotyczących unikania podatków. W celu przeprowadzenia uogólnionych badań dotyczących unikania podatków, systematyczny wybór materiałów badawczych i pytań ma ogromne znaczenie.
Poprzednie jakościowe analizy przypadków, które obejmowały tylko pojedyncze przedsiębiorstwa i czerpały ze sporadycznych zbiorów danych opartych na sprawach sądowych lub w mediach, dają bardzo niewiele podstaw do uogólnienia. Uważamy, że nasze podejście pomaga stworzyć nowy teren metodologiczny, ponieważ jest to pierwsze jakościowe studium przypadku dotyczące unikania podatków od przedsiębiorstw, które zostało oparte na systematycznej analizie rachunków finansowych w całej branży. W związku z tym mamy nadzieję, że artykuł toruje drogę do dalszych podobnych badań i że pomaga również w opracowaniu ilościowych podejść metodologicznych, jak argumentowaliśmy w poprzednim podrozdziale
6.3 Globalne łańcuchy majątkowe
Nasza jakościowa metoda badawcza dostarczyła szczegółowych informacji na temat ustaleń dotyczących unikania podatków i pozwoliła nam zbadać unikanie podatków w kontekście szerszej globalnej ekonomii politycznej. Eksploracja kopalni jest często prowadzona przez oddzielne przedsiębiorstwa, które sprzedają prawa przedsiębiorstwom wydobywczym w celu dalszego rozwoju, jak pokazują nasze studia przypadków. Kraj lokalizacji kopalni może nie opodatkować zysków kapitałowych, jeżeli prawo do wydobycia przysługuje zagranicznej spółce. Jednak na przykład w Finlandii przedsiębiorstwo nabywające zwykle jest w stanie odliczyć amortyzację praw, jeżeli przysługuje im fińska jednostka zależna (OECD, 2014; Modelowa konwencja podatkowa, art. 9; Ustawa o podatku od działalności gospodarczej, x24). Było to widoczne w studium przypadku Kevitsa, gdzie wykazaliśmy, w jaki sposób FQM może uniknąć fińskiego podatku od zysków kapitałowych, przyznając niematerialne prawa wydobywcze zagranicznej spółce zależnej. Kwestia ta nie została wystarczająco uwzględniona w przepisach lub umowach podatkowych. W efekcie prawa wydobywcze pozwalają przedsiębiorstwom wydobywczym oddzielić ich łańcuchy produkcyjne (tj. Działalność wydobywczą i przetwórczą) od ich łańcuchów majątkowych (tj. Tam, gdzie koncesje są księgowane).
Odkrycie to podważa tradycyjne podejścia do łańcucha towarowego, w których „względny rozkład bogactwa w łańcuchu towarowym często jest przedstawiany w naukach społecznych jako odzwierciedlający poziomy w hierarchii produkcji” (Gereffi i Korzeniewicz, 1994: 4). Zgodnie z tradycją badań łańcucha towarowego i wartości hierarchie produkcji stały się przestarzałe wraz z pojawieniem się nowych, ukierunkowanych na eksport i intensywnych technologicznie form produkcji (Gereffi i Korzeniewicz, 1994: 4). Jednak nasze studia przypadków ilustrują bardzo tradycyjną działalność przemysłu wydobywczego, w której „wartość” pozornie wytwarzana w Finlandii została sztucznie przeniesiona na Barbados, Luksemburg, Holandię i Szwecję. Miało to niewiele lub nie miało nic wspólnego z procesem produkcyjnym lub innym tworzeniem wartości, co ilustruje fakt, że w niektórych przypadkach przedsiębiorstwa zajmujące się studium przypadku nie miały żadnych pracowników w tych krajach. Jako takie, nasze studia przypadków wspierają powstający program badawczy wokół łańcuchów majątkowych w „zdecentralizowanych korporacjach” (Desai, 2008), które mogą mieć osobne „domy” ze względu na ich talent, operacje finansowe i siedzibę prawną.
Podczas gdy łańcuchy wartości i sieci produkcyjne charakteryzują się względną przejrzystością i koordynacją, podmioty w łańcuchach majątkowych rozwijają się dzięki tajności uzgodnień (Seabrooke i Wigan, 2014a: 257). Seabrooke i Wigan (2014a: 261) zaapelowali o „wyraźniejszy obraz wpływu łańcuchów zamożności na kraje rozwinięte i rozwijające się” i podobnie nalegali na zbadanie, w jakim stopniu innowacje finansowe charakteryzują transfery poprzez łańcuchy bogactwa. Biorąc pod uwagę, w jaki sposób badania łańcucha wartości koncentrują się na dezagregacji procesów produkcyjnych w różnych krajach, Seabrooke i Wigan (2014b) wezwali do zwrócenia większej uwagi na prawną i finansową dezagregację przedsiębiorstw. Nasze studia przypadków są tego najlepszym przykładem. Tradycyjna analiza łańcucha wartości fińskiego przemysłu wydobywczego nie uwidoczniłaby ważnej roli Barbadosu, Holandii, Luksemburga i Szwecji w kierowaniu zysków.
Seabrooke i Wigan zauważyli, jak unikanie opodatkowania „zachodzi na styku różnych krajowych systemów podatkowych” (2014a: 258). Uzgadniając znaczenie tych skrzyżowań, proponujemy zwrócić większą uwagę na ogólne zasady międzynarodowego prawa podatkowego, a mianowicie zasadę ceny rynkowej i doktrynę odrębnego podmiotu. Zasady te odgrywają kluczową rolę jako podstawowa struktura umożliwiająca międzynarodowym przedsiębiorstwom czerpanie korzyści z komercjalizowanej suwerenności, która pozwala rajom podatkowym w celu ułatwienia unikania podatków (Avi-Yonah, 1995; Durst i Culbertson, 2003; Eden, 2016; Fichtner, 2016; Palan, 2002 ; Picciotto, 1992; Rixen, 2010).
Wiele zniekształceń związanych z unikaniem podatków w globalnych łańcuchach majątkowych można przypisać konfliktowi między doktryną odrębnego podmiotu z jednej strony a jednolitym charakterem operacji biznesowych przedsiębiorstw wielonarodowych z drugiej strony (Picciotto, 2016a). Twierdzimy, że uprawnienie do stosowania doktryny umożliwia unikanie podatków od przedsiębiorstw. Rzeczywiście, wszystkie ustalenia podatkowe, które opisaliśmy w naszych analizach przypadków, były możliwe dzięki doktrynie odrębnego podmiotu, która pozwala MNE na wykorzystanie jej poszczególnych spółek zależnych jako środków unikania podatków (Ting, 2014: 71; patrz także Avi Yonah i Benshalom, 2011; Cockfield, 2004). Podkreśliliśmy jednak również, w jaki sposób przedsiębiorstwa mogą zrównoważyć zyski jednej spółki zależnej stratami od innej, stosując ulgi grupowe, tym samym skutecznie zastępując zasadę oddzielnego podmiotu dla własnych celów. Te różne zastosowania powodują bardzo różne podziały dochodów podatkowych. Innymi słowy, przedsiębiorstwa mają nadmierne uprawnienia do działania jako odrębne podmioty, gdy jest to odpowiednie dla celów podatkowych, przy planowaniu swoich operacyjnych łańcuchów dostaw jako zintegrowanego podmiotu.
Oddzielne podmioty w obrębie MNE są fikcyjne, co podkreśla fakt, że profesjonalni inwestorzy lub analitycy postrzegają grupę korporacyjną pod jedną spółką dominującą jako jedno przedsiębiorstwo (Commons, 1957; Graham, 2003). Aby to zilustrować, wszystkie fińskie spółki zależne analizowane w analizach przypadków ponoszą wspólną odpowiedzialność za długi zaciągnięte przez zagraniczne spółki grupy od zewnętrznych pożyczkodawców (patrz np. FQM Kevitsa Holding No. 1 Oy, FS 2013; Agnico-Eagle Finland Oy, FS 2013; Pyhäsalmi Mine Oy, FS 2013). Twierdzimy, że głównym tego powodem było to, że ustalenia te zmniejszyły ogólne koszty finansowe przedsiębiorstw wielonarodowych. Wiele z tych spółek grupy utrzymywało spółki nieprowadzące żadnej rzeczywistej działalności.
Rola spółek holdingowych była głównie omawiana w kontekście rajów podatkowych (np. Desai i in., 2005). Zilustrowaliśmy jednak, w jaki sposób Szwecja jest wykorzystywana jako centrum repatriacji zysków, aby uniknąć podatku od dywidend u źródła. Pokazuje to również, jak często globalne łańcuchy bogactwa znacznie różnią się od globalnych łańcuchów wartości lub sieci produkcyjnych. Kluczowa rozbieżność, która daje MNE tę władzę, polega na tym, że chociaż legalna korporacja istnieje tylko formalnie, „ekonomicznie idzie o istnienie wszędzie tam, gdzie prowadzi działalność” (Commons, 1934: 55). We wstępie zauważyliśmy, że zasada oddzielnego podmiotu jest ściśle związana z inną kluczową zasadą międzynarodowego zarządzania podatkami, a mianowicie zasadą ceny rynkowej. Ta koncepcja jest wysoce ideologiczna (Ylönen i Teivainen, 2015), ze względu na fałszywe wrażenie, jakie przekazuje na temat możliwości znalezienia „rynków” w dużych przedsiębiorstwach. Nasze studia przypadków podkreślają, w jaki sposób zastosowanie zasady ceny rynkowej w wycenie finansowania i niematerialnych praw wydobywczych może skutkować zasadniczo różnym podziałem zysków, nawet w branży, w której sam biznes jest bardzo namacalny.
Studia przypadków pozwoliły nam również przeanalizować, w jaki sposób korporacje wywierają władzę nad stanami w globalnej gospodarce (Dillard i Vinnari, w druku: 14). Ten wzrost władzy korporacyjnej można konceptualizować za pomocą rozróżnienia między wolnością dobrowolną i wolicjonalną. Pierwotnie opracowany przez ewolucjonistę ekonomistę i naukowca Johna Lee Hale’a na początku XX wieku (Fried, 1998; Hale, 1935; Hale, 1952; Samuels, 1972: 277), kontinuum dobrowolne rozróżnia między ograniczonym z wyboru wyborem. między alternatywami lub zachowaniem (tj. dobrowolną swobodą) a całkowitą autonomią przy braku ograniczonego wyboru lub ograniczeń wyboru lub zachowania (tj. wolnej woli). Podczas gdy wolicjonalna wolność jest powszechnie kojarzona z rządowym wykorzystaniem władzy, Hale zauważył już w latach dwudziestych XX wieku, że prywatne przedsiębiorstwa mogą również korzystać z tego rodzaju wolności. Nasze studia przypadków są tego przykładem. Patrząc z tego punktu widzenia, właściwość można konceptualizować jako coś, co „zapewnia zdolność wywierania przymusowego wpływu na innych oraz korelatywną zdolność do wytrzymania zdolności przymusu innych” (Hale, 1935: 150; Samuels, 1972: 305). Można to zilustrować na przykład w przypadku, gdy FQM była w stanie traktować koncesje na wydobycie w Finlandii jako niematerialne prawa i przenieść je do Szwecji, skutecznie wytrzymując zdolność Finlandii do opodatkowania swoich przyszłych dochodów.
6.4 Inne sprawy
Nasze studia przypadków wskazują na czynniki instytucjonalne stojące za unikaniem podatków. Zagregowane dane zebrane z 12 fińskich kopalń rud metali wykazały, że kopalnie wygenerowały jedynie s92 miliony dochodów podatkowych dla Finlandii w latach 2011–2014, z których wszystkie zostały opłacone przez kopalnie Kevitsa, Pyhäsalmi i Suurikuusikko, co stanowi główny przedmiot sprawy badania (patrz Tabela 1). Stanowiło to 0,5 całkowitego dochodu z CIT w wysokości 18,5 mld euro (fińska administracja podatkowa, 2015b). Ewentualnie podatki stanowiły 2,4% całkowitej sprzedaży rudy mineralnej przez przedsiębiorstwa w wysokości 3861 mln euro w latach 2011–2014. Natomiast bezpośrednie wsparcie państwa dla przedsiębiorstw wydobywczych wyniosło 22 mln euro w latach 2000–2011. W tym samym okresie agencje rządowe zainwestowały również około 300 milionów euro w działalność wydobywczą (Ministerstwo Zatrudnienia i Gospodarki, 2012: 34–35).
Podsumowując te dane, subsydiowanie przemysłu wydobywczego za pomocą korzystnych przepisów przyniosło Finlandii jedynie nieznaczne przychody, pomimo znacznych wolumenów rudy wartych miliardy euro. Chociaż trudno jest wskazać dokładne przyczyny tego niepowodzenia, oczywiste jest, że Finlandia nie zapewniła składek na rzecz lokalnych społeczności, zmieniając przepisy górnicze w 2011 r. Podczas procesu legislacyjnego nie omawiano kwestii unikania podatków. Ponadto zauważyliśmy, w jaki sposób Ministerstwo Zatrudnienia i Gospodarki zleciło badanie konsultacyjne, które sprzyjało wprowadzeniu przepisów dotyczących opłat licencyjnych za wydobycie, ale badanie to, co ciekawe, nigdy nie zostało opublikowane. W wyniku tych czynników decyzja o powstrzymaniu się od ustanowienia opłat licencyjnych za wydobycie przyrównała Finlandię do krajów rozwijających się, które chcą zrekompensować swoje niestabilne otoczenie biznesowe poprzez obniżenie podatków od wydobycia (Ericsson i Farooki, 2012). Znajdujemy trzy możliwe, ale niekoniecznie wykluczające się, przyczyny tego niepowodzenia. Po pierwsze, nowa ustawa o górnictwie wyraźnie sprzyjała górnictwu (Frazer Institute, 2015), a nawet minister odpowiedzialny za proces redakcyjny przyznał, że silny wpływ lobbingu korporacyjnego na ostateczne brzmienie ustawy (Yle, 2009). Czynnik ten wymaga dodatkowych interdyscyplinarnych badań dotyczących polityki planowania podatkowego (Sikka i Willmott, 2010: 353).
Po drugie, sektor przedsiębiorstw przyciąga jednych z najlepszych specjalistów podatkowych, dając lobbystom przewagę nad urzędnikami i politykami. W szczególności „złożoność praktyk obliczeniowych, które instytucje podejmują w celu umożliwienia działań transformacyjnych”, umożliwia przedsiębiorstwom wydobywczym wpływanie na system podatkowy, zwłaszcza gdy parlamentarzyści na ogół mają ograniczoną wiedzę na temat szczegółów rachunkowych i podstaw poszczególnych branż (Stoianoff & Kaidonis, 2005: 50). Czynnik ten wymaga dalszych badań na temat roli specjalistów w ułatwianiu łańcuchów majątkowych opartych na podatkach (Seabrooke i Wigan, 2014a). Systemy księgowe i podatkowe powinny służyć społeczeństwu, ale w praktyce niektóre z nich mają przewagę nad innymi (Johnston, 2015: 99). Po trzecie, ogólny brak badań nad najlepszymi praktykami w polityce podatkowej w górnictwie utrudnia również oparte na faktach dyskusje na temat projektowania podatków w sektorze wydobywczym. Jak zauważyli Clausing i Durst (2015: 13), „wydaje się, że nie ma literatury porównującej sukces administracyjny różnych rodzajów reżimów podatkowych w praktyce” (patrz także Laporte i De Quatrebarbes, 2015: 11–12).
Wszystkie te czynniki podkreślają potrzebę kwestionowania prostych porównań między zasobami i możliwościami rządowymi, jeśli chodzi o opodatkowanie przedsiębiorstw wielonarodowych. Pokazują, w jaki sposób niskie podatki w sektorze wydobywczym wynikały z niedociągnięć legislacyjnych, a nie z nieodpowiednich zasobów administracyjnych. To podważa ideę, że odpowiednie zasoby zapewniłyby odpowiedni pobór podatków i wskazuje, że w ostatnim okresie od konsensusu waszyngtońskiego jest duży potencjał do odnowionego „nacjonalizmu zasobów” w wielu krajach rozwijających się (Bakir, 2015; Haslam i Heidrich, 2016). Rzeczywiście, Finlandia została uznana za najbardziej atrakcyjną jurysdykcję dla inwestycji górniczych na świecie w 2014 r. Właśnie ze względu na swoją politykę mineralną i klimat polityczny, co dało jej przewagę nad krajami bogatszymi w minerały (Frazer Institute, 2015: 8–13).
Przechodząc do zaleceń bardziej związanych z polityką, twierdzimy, że główną atrakcją podatkową Finlandii dla przedsiębiorstw górniczych nie jest niska stawka podatku od osób prawnych, ale możliwości uniknięcia podatków. Unikaniu tego ułatwia nie tylko wzajemne oddziaływanie ustawodawstwa Finlandii i krajów goszczących MNE, ale także kraje trzecie, które oferują zachęty do posiadania i finansowania spółek zależnych. Wprowadzenie systemu opłat licencyjnych za wydobycie byłoby najprostszą opcją, ponieważ poszczególne kraje muszą zabezpieczyć swoje czynsze przy wydobywaniu rud (Guj, 2012). Opłaty licencyjne za wydobycie według ad valorem są ogólnie uważane za skuteczne w zarządzaniu, ponieważ oparte są na cenach sprzedaży i nie ma potrzeby obliczania i przypisywania kosztów (Guj, 2012: 14). Przepisy dotyczące opłat licencyjnych zachęciłyby również firmy do faworyzowania potencjalnie bardziej dochodowych projektów, zmniejszając w ten sposób ryzyko projektów przynoszących straty, w których wydobywane są rudy bez CIT w kraju (dalsze dyskusje, patrz np. Guj, 2012).
6.5 Ograniczenia i ścieżki przyszłych badań
Ten artykuł nie jest bez ograniczeń. Wiele szczegółowych informacji na temat praktyk w zakresie opodatkowania osób prawnych znajduje się poza domeną publiczną, zarówno ze względu na powszechnie przyjętą tajemnicę biznesową, jak i fakt, że znaczna część planowania podatkowego opiera się na dodatkowych warstwach tajemnicy zapewnianych przez raje podatkowe. Na przykład nie byliśmy w stanie uzyskać kont finansowych z Barbadosu. Ponadto luka między dochodem podlegającym opodatkowaniu a dochodem finansowym nie jest wyraźnie wyrażona w fińskich sprawozdaniach finansowych, co uniemożliwiło oszacowanie dokładnych konsekwencji podatkowych. Ograniczenie to dotyczyło głównie amortyzacji i amortyzacji, które często są obliczane odmiennie w podatkach i rachunkowości w Finlandii (ustawa o podatku od działalności gospodarczej, sekcja 3). Ponadto kopalnie znajdowały się na różnych etapach produkcji, co ograniczało możliwości oceny planowania podatkowego. Oszacowanie wpływu planowania podatkowego dla kopalni Kevitsa było szczególnie trudne, ponieważ nie wygenerowało ono CIT przed 2014 r. W przeciwieństwie do tego Pyhäsalmi znajdowało się już w stabilnej fazie produkcji, co ułatwiło obliczenie wpływu planowania podatkowego.
Chociaż byliśmy w stanie stworzyć dość wiarygodny obraz struktur podatkowych stosowanych w fińskich kopalniach, nie mogliśmy ocenić podziału ryzyka między powiązanymi spółkami i innymi postanowieniami umownymi. Czynniki te wpływają na ceny transferowe na warunkach rynkowych, które mogłyby zostać wykorzystane do przesunięcia zysków, ponieważ sprzedaż wewnątrzgrupowa rudy i koszty odsetek były znaczne (OECD, 2010). Jednak tego rodzaju informacje są poufne i dlatego nie wchodziły w zakres tego badania.
Istnieją również dwa szersze zagadnienia, które osłabiają wiarygodność danych badawczych, a tym samym potencjalnie wpływają na wyciągnięte wnioski. Po pierwsze, nie wiemy na pewno, czy fińska administracja podatkowa zakwestionowała legalność uzgodnień. Nie znaleźliśmy jednak żadnych dowodów na to, a poważne spory byłyby zgłaszane na rachunkach finansowych (patrz np. FQM, AIF 2014: 117–119). Po drugie, państwo trzecie mogło opodatkować dochód omawiany w studiach przypadków, gdy zawiodły w tym kraje będące rezydentami lub krajami pochodzenia, na przykład na podstawie reżimu spółek zagranicznych kontrolowanych przez kraj macierzysty (patrz np. Lang, Scheuerle i Stefaner, 2004) . Alternatywnie, spółka zależna zarejestrowana w Luksemburgu lub w innym kraju może być uznana za rezydenta innego kraju do celów CIT (OECD, 2014; Modelowa konwencja podatkowa, art. 4). Nie było jednak wystarczających informacji finansowych, aby to ocenić, ponieważ tylko skonsolidowane sprawozdania finansowe spółek giełdowych były dostępne w Kanadzie.
Ograniczenia te podkreślają potrzebę zapewnienia bardziej przejrzystych i kompleksowych informacji finansowych. Jednym z rozwiązań byłoby wymaganie od przedsiębiorstw publikowania swoich kluczowych pozycji finansowych w podziale na kraje (Australia Senate Economics References Committee, 2015: 80; Murphy, 2016). Co więcej, biorąc pod uwagę znaczną swobodę, z której korzystają duże przedsiębiorstwa przy projektowaniu swoich łańcuchów majątkowych, istnieje potrzeba szerszej dyskusji na temat roli tajemnicy korporacyjnej w kapitalizmie XXI wieku. Korporacje sprawują władzę finansową nad stanami w ramach swoich ustaleń dotyczących planowania podatkowego, a zarówno rządy, jak i duże przedsiębiorstwa powinny zachować przejrzystość w szczegółach tych ustaleń. Pomimo niedawnego zainteresowania poziomem polityki w zakresie przeciwdziałania unikaniu podatków przez przedsiębiorstwa, na te względy nie zwrócono wystarczającej uwagi.
Uwagi końcowe
Nasz artykuł zrobił krok w analizie łańcuchów majątkowych i ich podstawowych zasad „w realnym świecie”, tym samym zajmując się lukami w istniejącej literaturze na temat opodatkowania górnictwa, unikania podatków od przedsiębiorstw i jego wpływu na społeczeństwo. Jeśli chodzi o dalsze badania zgodne z tymi założeniami, utrzymujemy, że wycieki informacji, takie jak „Lux Leaks”, mogą dostarczyć użytecznych materiałów do badań podatkowych i rachunkowych (np. Marian, 2016a). Inną opcją może być zwrócenie się do przedsiębiorstw lub organów podatkowych i poproszenie ich o podanie poufnych, anonimowych danych (patrz np. Ali-Yrkkö i Rouvinen, 2015). Zasada odrębnego podmiotu oparta na cenach transferowych na warunkach rynkowych jest zepsuta i musi zostać naprawiona. Wątpimy, aby bieżące wysiłki polityczne podejmowane przez OECD były w stanie rozwiązać podstawowe problemy, ponieważ nadal polegają one na zasadzie ceny rynkowej i doktrynie odrębnego podmiotu (OECD, 2015b). Dobrze zaprojektowane podejście formułowe może pomóc w rozwiązaniu tych problemów (Avi-Yonah i Benshalom, 2011; Picciotto, 2016b; Siu, Picciotto, Mintz i Sawyerr, 2015), jak zasugerowała Komisja Europejska (WE) we wspólnym skonsolidowanym podatku od osób prawnych Propozycje dyrektywy bazowej (COM (2016) 685 final; Cerioni, 2016).
Chcemy podkreślić, że podział potencjalnych dochodów podatkowych jest jednym z najbardziej fundamentalnych pytań we współczesnym kapitalizmie. Rządy krajów, w których faktycznie powstaje wartość, powinny być w stanie zdecydować, ile podatków korporacje płacą za prowadzoną tam działalność. Przyjęcie wspólnej formuły podporządkowałoby znaczną część władzy, jaką mają obecnie przedsiębiorstwa wielonarodowe, negocjacjom międzyrządowym, których rezultatem byłby koniecznie jakiś kompromis polityczny. Ponadto należy zauważyć, że wszystkie istniejące modele międzynarodowego opodatkowania osób prawnych już w mniejszym lub większym stopniu polegają na stosowaniu formuł (Avi-Yonah, 1995; Ylönen i Teivainen, 2015). Jak zauważył John Commons w cytacie otwierającym ten artykuł, „system cen jest jak system słów lub system liczb” i podobnie jak słowa „ceny i liczby są nominalne i nie są rzeczywiste”. Dlatego reguły, które dyktują te ceny i ich podział geograficzny w korporacyjnych łańcuchach majątkowych, mają ogromne znaczenie dla każdego uczonego w dziedzinie rachunkowości, międzynarodowej ekonomii politycznej lub prawa podatkowego.
Podziękowanie
Chcemy potwierdzić uwagi otrzymane od Marjaany Helminen, Matiasa Laine’a i Antti Tokoli. Pragniemy również podziękować Lauri Holappa, Mariko Sato i Sonji Vartiala za ich pomoc, a także uwagi otrzymane na konferencjach organizowanych przez Academy of Management (Anaheim, Kalifornia); International Studies Assocation (Atlanta, GA); American Accounting Association (Oklahoma City, OK); oraz City University wraz z Tax Justice Network (Londyn). Ponadto jesteśmy wdzięczni za komentarze otrzymane podczas seminarium zorganizowanego przez program Leitner University Yale. Wreszcie z wdzięcznością przyjmujemy wsparcie finansowe udzielone przez Akademię Finlandii (projekt 267976), Fińską Fundację Edukacji Ekonomicznej, Fundację Jenny i Antti Wihuri, Nordic Tax Research Council, Fińską Fundację Pracowników oraz program Fulbright-Schuman .
Bibliografia oraz manuskrypty dostępne są w oryginalnym artykule. Link na początku wpisu.